مطالعه ریخت شناسی، ریزریخت شناسی و گرده شناسی جنس (Thymelaeaceae) Daphne L. در ایران

جنس Daphne L. متعلق به خانواده Thymelaeaceae و دارای دست کم ۷۰ گونه در جهان و ۴ گونه در ایران است. گونه های این جنس حاوی ترکیباتی نظیر فلاون، بتولین، سیمارین و ... هستند که آثار ضدسرطانی، ضدالتهاب، ضدنقرس و ضدمیکروبی دارد. در پژوهش حاضر، ویژگی های ریخت شناسی اندام های رویشی و زایشی، ویژگی های ریزریخت شناسی پوشش بذر و دانه گرده ۱۱ جمعیت مختلف از گونه های D. mezerum، D. pontica، D. oleoidesوD. mucronata با استرئومیکروسکوپ، میکروسکوپ نوری و الکترونی نگاره با هدف شناسایی صفت های مفید برای جدایی و تشخیص گونه ها بررسی و مطالعه شد. اطلاعات حاصل از صفت های ریخت شناسی، ریزریخت شناسی دانه گرده و بذر با نرم افزار NTSYS pc v ۲.۰۲ e تجزیه وتحلیل آماری شد و دندروگرام به روش UPGMA ترسیم شد. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهند دانه گرده در گونه های مطالعه شده کروی تا بیضی شکل، سه شیاری، چند منفذی است و تفاوت هایی در سطح اگزین وجود دارند که الگوی Crotonoid و Semicrotonoid را ایجاد می کند. صفت هایی ازجمله شکل برگ، وجود کرک و تراکم آن، رنگ گلپوش، شکل لوب ها و وجود کرک در تخمدان، شکل و قطر دانه گرده، آشکار یا مخفی بودن دیواره مشبک (muri) و ضخامت اگزین در جدایی تاکسونومیکی گونه ها موثر هستند. در مطالعه حاضر، سه نوع تزیینات سطح بذر از سلولی و خانه خانه تا موج دار و برآمده مشاهده شد و صفت هایی مانند رنگ بذر، شکل بذر، منقاردار بودن و تزئینات سطح بذر در جدایی گونه ها از هم موثر تشخیص داده شد.

کلیدواژه ها:

ایران ، پوشش بذر ، دانه گرده ، ریزریخت شناسی ، Daphne ، Thymelaeaceae