محمود قاضی طباطبایی - دانشیار جمعیت شناسی، دانشگاه تهران
عبدالحسین کلانتری - استادیار جامعه شناسی، دانشگاه تهران
اعظم نسیم افزا - کارشناس ارشد پژوهشگری علوم اجتماعی دانشگاه تهران

امروزه با چرخش تحلیل اجتماعی از فعالیت تولیدی به سمت فعالیت مصرفی، مفهوم سبک زندگی شالوده تفاوت های اجتماعی را تغییر داده است. توجه به نحوه مصرف کالای فرهنگی در کشور می تواند به خوبی نشان دهنده تمایزات و تشابهات قشرهای مختلف اجتماعی باشد. در چند دهه اخیر رشد شتابان شهرنشینی در ایران، پیدایی و گسترش رسانه های نوین، و توسعه شبکه راه ها موجب دگرگونی در تعاملات میان شهر و روستا شده است. بر این اساس، در پژوهش حاضر با توجه به داده های آماری یکی از طرح های ملی[i]، وضعیت فعالیت و مصرف کالاهای فرهنگی در شهر، کلان شهر، و روستا را بررسی می کنیم؛ بنا بر یافته ها، میزان مصرف همه کالاهای فرهنگی بررسی شده در شهر، روستا، و کلان شهر تفاوت معناداری را نشان می دهد. هم چنین، تحلیل رگرسیون مدل تحقیق مربوط به میزان مصرف کالاهای فرهنگی نشان داد که سهم نسبی متغیر محل سکونت در پیش بینی تغییرات میزان مصرف نسبت به سرمایه اقتصادی و به ویژه سرمایه فرهنگی بسیار کم تر است. [i]. پیمایش ملی با نام «بررسی و سنجش شاخص های فرهنگ عمومی کشور» است. این طرح از سوی شورای فرهنگ عمومی با حدود هفده هزار نمونه در کل استان های کشور در چندین مرحله اجرا شده است که پژوهش حاضر بر اساس داده های مرحله دوم طرح در سال ۱۳۸۸ است.

میزان مصرف فرهنگی, شهر, کلان شهر, روستا, سرمایه فرهنگی, سرمایه اقتصادی