نشانه شناسی اجتماعی مدرنیزاسیون ایرانی در رمان مدیر مدرسه

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه جامعه پژوهی فرهنگی، دوره: 11، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_SOST-11-2_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 291
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی کرمانی

استادیار جامعه شناسی دانشگاه فردوسی مشهد

زهرا برادران کاشانی

دانشجوی دکتری جامعهشناسی دانشگاه فردوسی مشهد

مجید فولادیان

استادیار جامعه شناسی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

جلال آل احمد به عنوان یک رمان نویس واقع گرا در آثار خود، به دنبال انعکاس وقایع و مسائل اجتماعی و فرهنگی در جامعه ایرانی بوده است. رمان مدیر مدرسه نیز مانند سایر آثار وی، بازتابی از ناکامی تجربه مدرنیت در ایران است. به تعبیری داستان روایت شده از مدرسه توسط جلال، نمایی از جامعه ایرانی است، که حضور هم زمان ارزش ها و باور های سنتی و رهاوردهای مدرن را در تقابل با یکدیگر تجربه کرده است. مطالعه حاضر در صدد بررسی و کشف نمود های مدرنیزاسیون در رمان مدیر مدرسه اثر جلال آل احمد با رویکرد نشانه شناسی اجتماعی برآمده است. نتایج تحقیق که بر اساس گام های دوازده گانه رویکرد نشانه شناختی اجتماعی تئو ون لیوون انجام شده است، نشان داد که جامعه ایرانی دوران نویسنده بی توجه به باور ها و ارزش های سنتی، به نوسازی و ورود عناصر مدرن در عرصه آموزش و سایر عرصه های زندگی اجتماعی اقدام کرده و علی رغم هزینه های مادی و انسانی قابل توجه، در عمل فرایند مدرنیزاسیون ایرانی ابتر مانده است. هر چند نویسنده برای این وضعیت جایگزین خاصی عرضه نمی دارد، اما تحول در این ارتباط را ناشدنی نیز نمی پندارد.

کلیدواژه ها

مدرنیزاسیون, مدیر مدرسه, ون لیوون, نشانه شناسی اجتماعی, جلال آل احمد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.