سبک شناسی «تصویر حلاج» در شعر ادونیس و شفیعی کدکنی (مطالعه موردپژوهانه: دو سروده«مرثیه الحلاج» و «حلاج»)

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: کاوش نامه ادبیات تطبیقی، دوره: 6، شماره: 24
  • کد COI اختصاصی: JR_JCCL-6-24_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 237
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسین ابویسانی

دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خوارزمی، تهران

امید پورحسن

کارشناس ارشد زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خوارزمی، تهران

چکیده

سبک شناسی، دانشی است که تلاش می کند از یافته های علوم مختلف، مانند بلاغت، تاریخ ادبیات، زبان شناسی و... بهره گیرد. این دانش، در روند بررسی و تحلیل متن، از خردترین لایه که آواهای متن باشد، آغاز می کند و در نهایت سعی می کند به سطح فکری متن برسد. یکی از مهم ترین روش­هایی که شاعران معاصر از آن بهره می گیرند، گرایش به سنت و بهره گیری از آن، جهت غنا بخشیدن به اثر خویش است. از جمله مهم ترین بخش سنت، میراث صوفیه است که به خاطر دارا بودن ویژگی چندمعنایی – چه در متون صوفیانه و چه شخصیت های صوفیه - یکی از توانمندترین ابزارهای موجود برای آفرینش تصویر شعری است. حسین بن منصور حلاج نیز یکی از این شخصیت های چندمعناست. این مقاله، سعی دارد تا با بررسی سبک شناختی دو شعر از ادونیس و شفیعی کدکنی، در سطوح زبانی، ادبی و فکری، تصویر و خوانش متفاوتی را که این دو شاعر از حلاج ارائه می دهند، آشکار سازد. بر این اساس، مشخص می شود که حلاج برای ادونیس، اسطوره رستاخیز و ولادت مجدد و برای شفیعی، اسطوره پایداری و مقاومت در برابر نظام ستمکار پهلوی است؛ افزون بر این، در پژوهش حاضر، در تحلیل شخصیت حلاج از روش یونگ نیز بهره گرفته است.

کلیدواژه ها

ادبیات تطبیقی, تصوف و عرفان اسلامی, حسین بن منصور حلاج, ادونیس, شفیعی کدکنی, سبک شناسی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.