رضا امیری چایجان
محمد هادی خوش تقاضا

سیستم‎های سنتی و قدیمی خشک کردن شلتوک در ایران ضایعات زیادی را به علت خشک شدن غیریکنواخت، در فرایند تولید برنج باعث می شود. در این پژوهش برای کاهش میزان ترک‎خوردگی و افزایش سرعت خشک‎شدن در دمای بالاتر از دمای متداول، از روش بستر سیال برای خشک کردن شلتوک بهره گیری شده است. برای خشک‎کردن نمونه ها از یک دستگاه خشک کن آزمایشگاهی بهره گیری شد. آزمایش های خشک کردن، شامل بررسی زمان خشک کردن و درصد ترک خوردگی دانه های شلتوک در سه شرایط بستر ثابت، حداقل سیال‎سازی و سیال کامل و در دماهای ۴۰، ۶۰، ۸۰ درجه سانتی گراد انجام شد. نتایج نشان داد که در شرایط حداقل سیال‎سازی میزان ترک خوردگی دانه نسبت به شرایط بستر ثابت، در دماهای ۴۰، ۶۰ و ۸۰ درجه سانتی گراد، به ترتیب حدود ۵۷%، ۶۸% و ۷۵% کاهش یافت. در حالی که این کاهش در شرایط بستر سیال‎ کامل نسبت به بستر ثابت در دماهای مذکور به ترتیب حدود ۴۰%، ۵۴% و ۶۵% بود. کمترین زمان خشک کردن شلتوک، در روش حداقل سیال‎سازی و بیشترین زمان، در روش بسترثابت طول کشید. نتایج به دست آمده نشان داد که روش حداقل سیال‎سازی دارای کمترین مقدار ترک خوردگی و زمان خشک شدن در تمام دماهای مورد آزمایش است.

Rough rice, Fixed bed, Fluidized bed dryer, Drying time, Kernel fissuring, Minimum and full fluidization., شلتوک، بستر ثابت، خشک کن بسترسیال، زمان خشک شدن، ترک خوردگی دانه، حداقل سیال سازی و سیال کامل