تنوع ژنتیکی بخشی از ذخایر توارثی برنج ایرانی براساس صفات مورفولوژیک

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی ۱۰۰ ژنوتیپ برنج بر اساس صفات مورفولوژیک و گروه بندی آنها ، آزمایشی در قالب طرح لاتیس ساده در مزرعه موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) در سال ۱۳۷۷ انجام شد . ژنوتیپ ها که اکثرا متعلق به منطقه شمال کشور و استان اصفهان بودند ، بر اساس صفات مورفولوژیک و اجزای عملکرد، در مزرعه ارزیابی شدند. ژنوتیپ ها از نظر کلیه صفات مورد بررسی تفاوت معنی داری (۰۱/P< ۰) داشتند. ضرایب تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی برای اکثر صفات بالا بود که بیانگر وجود تنوع بالا در صفات مورد بررسی می باشد . تجزیه عامل ها سه عامل را معرفی نمود که بیش از ۹۰ درصد از تنوع کل را توجیه نمودند. عوامل اول و سوم در ارتباط با ظرفیت مخزن و عامل دوم در ارتباط با تیپ گیاه بود و با توجه به بار عامل ها به ترتیب تعداد دانه، تیپ، ساختار گیاه و شکل دانه نام گذاری شدند. در تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها بر اساس «معیار توان سوم خوشه ها» و «آزمون T۲ کاذب هوتلینگ» در چهار گروه جای گرفتند. تجزیه واریانس صفات برای گروه ها نشان داد که تفاوت بین گروه ها ی مختلف از نظر اکثر صفات بسیار معنی دار بود.

کلیدواژه ها:

Rice ( ، L.) ، Genetic diversity ، Factor analysis ، Cluster analysis. ، برنج ( ، L ) ، تنوع ژنتیکی ، تجزیه عامل ها ، تجزیه خو شه ای