محسن حیدری سلطان آبادی
عباس همت

مطالعات انجام شده نشان می دهد سرگردانی بیش از حد برنج در سفیدکن تیغه ای موجب افزایش شکستگی برنج می شود. بر این اساس، ایجاد سهولت در حرکت طولی برنج در سفیدکن می تواند موجب رفع این نقیصه گردد. در این تحقیق ابتدا توپی جدیدی مجهز به مارپیچ انتقال برای سفیدکن تیغه ای طراحی و ساخته شد. سپس اثر فاصله تیغه از همزن و مقدار دبی جرمی خروجی بر خصوصیات کیفی برنج در سفیدکن با توپی جدید و قدیمی در یک آزمایش کرت های دوبار خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار ارزیابی گردید. فاکتور اصلی نوع توپی در دوحالت (استفاده از توپی قدیمی وتوپی جدید)، فاکتور فرعی شامل فاصله تیغه از همزن در سه سطح (۱۱، ۱۲ و ۱۳ میلی متر) و فاکتور فرعی فرعی، سه مقدار دبی خروجی برنج شامل (۹۱۵، ۶۵۴ و ۴۱۲ کیلوگرم در ساعت) بود. در هر آزمایش، درصد برنج سفید سالم، شکستگی و درجه سفید شدگی اندازه گیری و شاخص کارایی دستگاه محاسبه شد. نتایج نشان داد، اثر ساده فاصله تیغه از همزن بر درصد شکستگی و دبی خروجی بر تمامی عوامل اندازه گیری شده معنی دار بود. هم چنین برهمکنش نوع توپی و فاصله تیغه و نوع توپی و دبی جرمی خروجی به ترتیب بر درصد برنج سالم و شکستگی تاثیر معنی دار داشت. برآورد شاخص کارایی دستگاه نشان داد بهترین حالت کاری دستگاه با هر دو نوع توپی، دبی خروجی ۴۱۲ کیلوگرم در ساعت و فاصله ۱۱ یا ۱۲ میلی متر تیغه از همزن می باشد. در این تنظیم، میانگین درصد شکستگی برنج در توپی جدید و قدیمی به ترتیب ۵/۲۰ و ۲۳ درصد بوده است.

Rice, Blade-type milling, Rice breakage, Degree of milling, Milling performance index, برنج، سفیدکن تیغه ای، درصد شکستگی، درجه سفید شدگی، شاخص کارایی سفید کن