رحیمه سپهری
غلامحسین طهماسبی
میرجمال جلالی زنوز

این تحقیق در سال ۱۳۸۲ روی ۳۶۴ کلنی زنبور عسل منطقه مرکزی ایران انجام شد. اهداف این طرح تعیین میزان هموزیگوتی آلل های جنسی و تعداد آنها در نسل سوم این توده و نحوه تاثیر آن بر بعضی صفات تولیدی بود. اندازه گیری هموزیگوتی آلل های جنسی بر اساس روش "روتنر"(۱۹۸۸) و"تارپی و پیج"(۲۰۰۲) انجام گردید. جهت تعیین میزان جمعیت نوزادان کارگر، جمعیت نوزادان نر و میزان ذخیره گرده، به ترتیب سطح ناحیه نسلی کارگر، سطح ناحیه نسلی نر و سطح گرده ذخیره شده روی شان ها اندازه گیری شد. میزان جمعیت بالغین بر حسب قاب و میزان عسل تولیدی نیز، با محاسبه مجموع عسل استخراجی و عسل باقی مانده هر کلنی ارزیابی شد. متوسط هموزیگوتی آلل های جنسی و تعداد آنها در توده مورد آزمایش، به ترتیب ۸۳/۱۸ درصد و ۳۲/۵ آلل براورد شد. نتایج نشان می دهد که رابطه مستقیم و معنی داری بین هموزیگوتی آلل های جنسی و سطح ذخیره گرده وجود ندارد (P>۰.۰۵). هم چنین افزایش هموزیگوتی آلل های جنسی تاثیر منفی و معنی داری روی میزان جمعیت و تولید عسل می گذارد (P<۰.۰۱). لذا به منظور جلوگیری از کاهش تعداد آلل های جنسی لازم است کلنی های جدیدی از منطقه برای تلاقی ها وارد شود که بتوان از کاهش عملکرد کلنی ها نیز جلوگیری کرد.

Honeybee, Sex alleles Homozygoty, Sex alleles number, Honey yield, Brood area, Colony population, Stored pollen, Iran., زنبور عسل، هموزیگوتی آلل های جنسی، تعداد آلل های جنسی، تولید عسل، سطح پرورش نوزادان، میزان جمعیت بالغین، گرده ذخیره شده، ایران