یک مدل نیمه تجربی به منظور تخمین ابعاد جبهه رطوبتی در آبیاری قطره ای، تحت منبع نقطه ای

  • سال انتشار: 1387
  • محل انتشار: فصلنامه علوم آب و خاک، دوره: 12، شماره: 44
  • کد COI اختصاصی: JR_JWSS-12-44_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 320
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جمال عباس پلنگی

علی محمد آخوند علی

چکیده

در هنگام طراحی یک سیستم آبیاری قطره ای لازم است الگوی خیس شدن نیمرخ خاک که اصطلاحا به آن پیاز رطوبتی گفته می شود برای هر زمینی که قرار است با روش قطره ای آبیاری شود، از قبل مشخص گردد. شکل الگوی رطوبتی از پارامترهای مهم و تاثیر گذار در انتخاب قطره چکان می باشد و روی حجم آب آبیاری موثر است. فاصله قطره چکان ها نیز براساس شکل الگوی رطوبتی و مساحتی که هر قطره چکان اشغال می کند انتخاب می شود. ابعاد پیاز رطوبتی تحت تاثیر پارامترهای مهمی همچون خصوصیات هیدرولیکی خاک، دبی خروجی قطره چکان و زمان آبیاری می باشد. به منظور تخمین شکل جبهه رطوبتی ناشی از یک منبع نقطه ای این پژوهش در منطقه الباجی واقع در ۲۵ کیلومتری جاده اهواز- اندیمشک و خاکی با بافت شنی صورت گرفته است. بدین منظور ابتدا قطره چکان ها برای تامین دبی های ۵، ۱۰، ۲۰، ۳۰ و ۴۰ لیتر در ساعت کالیبره شدند. سپس آزمایش های مزرعه ای برای تعیین حداکثر قطر و عمق پیاز رطوبتی در زمان های مختلف پس از شروع آبیاری به ازای هر دبی انجام گرفت. در نهایت روابطی نیمه تجربی با تاثیر عوامل فیزیکی حاکم بر پیشروی آب در خاک در آبیاری قطره ای، تحت منبع نقطه ای و قضیه  π باکینگهام و آنالیز ابعادی به دست آمد. این روابط با استفاده از الگوهای رطوبتی به دست آمده واسنجی شده و به منظور صحت سنجی آن، روابط علمی- تجربی به دست آمده مورد ارزیابی قرار گرفتند. با توجه به مطالعه انجام شده و حداکثر خطای نسبی ۳/۱۴ درصد و حداکثر جذر میانگین مربعات خطای ۸/۳ سانتی متر در پیش بینی قطر و عمق جبهه رطوبتی، معادلات به دست آمده که مبتنی بر نتایج آزمایش های میدانی نیز می باشند، با دقت بالایی ابعاد هندسی پیاز رطوبتی را برآورد می کنند و می توان از آنها در طراحی و مدیریت بهینه سیستم آبیاری قطره ای برای شرایط مورد مطالعه استفاده کرد.

کلیدواژه ها

Trickle irrigation, Point source, Wetting front, Dimensional analysis., آبیاری قطره ای، منبع نقطه ای، جبهه رطوبتی، آنالیز ابعادی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.