تغییر شاخص های کیفیت خاک در اثر احیای زمین های شور دشت ابرکوه در ایران مرکزی

زمین های شور در قسمت های خشک مرکزی ایران با ویژگی هایی مانند رطوبت و حاصل خیزی کم، شوری، تبخیر و تعرق زیاد شناخته می شوند. زیر کشت بردن این زمین ها ممکن است بر برخی از شاخص های کیفیت خاک تاثیر داشته باشد. هدف از این پژوهش تعیین میزان تغییرات شاخص های کیفیت خاک در طی احیا و زیر کشت بردن زمین های شور دشت ابرکوه واقع در مرکز ایران بوده است. شاخص های کیفی خاک در سه کاربری شامل زمین های شور، زمین های زیر کشت گندم و یونجه اندازه گیری شده اند. نمونه های ترکیبی خاک از چهار لایه ۱۰-۰، ۲۰-۱۰، ۳۰-۲۰ و ۴۰-۳۰ سانتی متری برداشته شده و کربن آلی، نیتروژن کل، کربوهیدرات قابل عصاره گیری با اسید رقیق، کربن آلی ذره ای موجود در خاک دانه های درشت (POCmac) و ریز (POCmic)، معدنی شدن کربن آلی و پایداری خاک دانه ها در آنها تعیین شد. زیر کشت بردن زمین های شور باعث کاهش معنی دار شوری خاک در تمام لایه ها گردیده ولی مقادیر کربن آلی، نیتروژن کل، کربوهیدرات، POCmac ،POCmic و معدنی شدن کربن آلی خاک در زمین های کشاورزی افزایش یافته است. در تمام لایه ها نسبت POCmac/POCmic در زمین های زیر کشت یونجه بیشتر از زمین های زیر کشت گندم بوده است. هم چنین زیر کشت بردن زمین های شور موجب افزایش معنی دار شاخص پایداری خاک دانه ها (MWD) شده است. در بیشتر لایه ها، میزان مواد آلی و پایداری ساختمان خاک در زمین های زیر کشت یونجه بیشتر از زمین های زیر کشت گندم بوده که این نشان دهنده بهتر بودن کیفیت خاک و زیادتر بودن پتانسیل ترسیب کربن در زمین های زیر کشت یونجه نسبت به زمین های زیر کشت گندم می باشد.

کلیدواژه ها:

Land reclamation ، Soil quality ، Salt–affected land ، Soil organic matter ، Particulate organic carbon ، احیای زمین ، کیفیت خاک ، زمین های شور ، مواد آلی خاک ، کربن آلی ذره ای