تخمین دمای هوا با استفاده از روش شاخص پوشش گیاهی- دما (TVX)

تعیین دمای هوا در محاسبات بیلان انرژی، مطالعات هیدرولوژیکی و هواشناسی از اهمیت چشمگیری برخوردار است. در این میان تعداد محدود ایستگاه های هواشناسی جهت تعیین دمای هوا در مقیاس های بزرگ مکانی از جمله مشکلات پیشرو است. استفاده از فناوری سنجش از دور به دلیل دید وسیع و یکپارچه و به روز بودن تصاویر ماهواره ای، گزینه مناسبی در برآورد این پارامتر به نظر می رسد. در این تحقیق از هم بستگی منفی بین داده های دمای سطح زمین و شاخص پوشش گیاهی (NDVI) در قالب روش TVX برای تعیین دمای هوا استفاده شده است که فرضیه روش، تقریب دمای هوا با دمای پوشش گیاهی انبوه و متراکم می باشد. به منظور بررسی عملکرد روش TVX در برآورد دمای هوا از تصاویر ماهواره ای سنجنده MODIS حوضه آبریز سفیدرود در سال های ۱۳۸۱-۱۳۸۲-۱۳۸۴ استفاده شده است. الگوریتم پنجره مجزا توسعه داده شده توسط پرایس در محاسبه دمای سطح زمین به کار گرفته شده است. متوسط اختلاف بین دمای سطح زمین واقعی و حاصل از الگوریتم پرایس در حدود ۲/۶ درجه سانتی گراد است، بالطبع این میزان خطا می تواند در مقادیر دمای هوا تاثیر داشته باشد. به علت استفاده از شاخص NDVI در روش TVX، روش نسبت به تراکم پوشش گیاهی دارای حساسیت است به طوری که در مناطق با تراکم کم پوشش گیاهی، میزان خطا افزایش پیدا می کند. تغییرات حدود ۴ درصد دمای هوا نسبت به افزایش ماکزیمم NDVI به میزان ۰۵/۰، مبین عملکرد بالای فیزیک روش TVX در برآورد دمای هوا در مناطق وسیع است.

کلیدواژه ها:

Air temperature ، Land surface temperature ، Vegetation index (NDVI) ، TVX method ، Sefidrod River basin. ، دمای هوا ، دمای سطح زمین ، شاخص پوشش گیاهی(NDVI) ، روش TVX ، حوضه آبریز سفیدرود