تحلیل اقتصادی و بررسی عوامل موثر بر ناکارایی مزارع زعفران شهرستان گناباد

مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کارایی مزارع زعفران شهرستان گناباد و ارائه راهکارهایی برای بهبود نحوه استفاده از عوامل تولید صورت گرفته است. به منظور دستیابی به اهداف تحقیق نمونه ای متشکل از ۱۱۰ زعفران کار در سال ۱۳۹۶ مورد بررسی قرار گرفتند. بر پایه نتایج میانگین کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی در حالت بازده متغیر نسبت به مقیاس به ترتیب برابر ۹۲۲/۰، ۵۹۳/۰ و ۵۵۶/۰ بوده است که نشان می دهد مزارع مورد بررسی به رغم اینکه از کارایی فنی بالایی برخوردارند اما از کارایی تخصیصی مناسبی برخوردار نیستند و در دستیابی به ترکیب عوامل تولید حداقل کننده هزینه موفق عمل نکرده اند. در ادامه با بررسی ترکیب عوامل تولید حداقل کننده هزینه ها مشخص شد که زعفران کاران در صورت مدیریت صحیح منابع در دسترس می توانند با کاهش قابل ملاحظه در نهاده های بنه زعفران، کود دامی، کود شیمیایی و آب مصرفی و تنها افزایش اندکی در نهاده نیروی کار به سطوح فعلی محصول خود دست یابند و از این طریق هزینه عملیاتی تولید هر کیلوگرم گل زعفران را به طور متوسط حدود ۴۴ درصد کاهش دهند. با توجه به اینکه شواهدی مبنی بر گرایش زعفران کاران منطقه مطالعاتی به سیستم های کشت پر نهاده وجود دارد، پیشنهاد می شود سیاست های مناسبی در جهت ارتقا دانش کشاورزان و تغییر نگرش آن ها نسبت به کشت محصول زعفران صورت گیرد تا از این طریق زعفران کاران درباره آثار سو این سیستم ها آگاهی یابند.

کلیدواژه ها:

زعفران ، تخصیص بهینه ، شهرستان گناباد ، تحلیل پوششی داده ها