تخمین ضریب ذخیره آبخوان های آزاد با استفاده از روش دوگانه استفاده از نوسانات فصلی سطح آب زیرزمینی و بیلان

یکی از اهداف مهم تهیه بیلان در حوضه های آبریز برآورد تغییرات حجم مخازن آب زیرزمینی به منظور مدیریت مناسب منابع آب می باشد. عدم قطعیت در محاسبه مولفه های تغذیه و تخلیه ، همواره با چالش های زیادی همراه می باشد به طوریکه برخی از مولفه های بیلان نیازمند اندازه گیری مستقیم و برخی با استفاده از روابط تجربی برآورد می گردد که در هر صورت جهت واسنجی و صحتسنجی روابط تجربی، داده های اندازه گیری مستقیم نیاز می باشد. در اکثر مواقع، عدم امکان تهیه داده های اندازه گیری مستقیم در سطح هر محدوده مطالعاتی، موجب تعمیم نتایج در مکان ها و زمان های مختلف وگاها تخمین مبتنی بر اصول فیزیکی و شرایط طبیعی حاکم بر حوضه گردیده است .در محاسبات بیلان، اختلاف ورودی و خروجی مولفه های بیلان با تغییرات حجم مخزن (بدست آمده از تغییرات هیدروگراف و ضریب ذخیره فرضی) مقایسه گردیده و در صورت مغایرت با سعی و خطا با تغییر چند مرحله ای ضرایب (رطوبت خاک، نفوذپذیری، رواناب و ... ) این اختلاف به حداقل رسانده می شود. لذا با توجه به مطالب فوق، اهمیت دقت ضریب ذخیره به عنوان یکی از مهم ترین ضرائب تهیه بیلان، به خوبی مشخص می گردد برآورد دقیق ضریب ذخیره (ضریب آبدهی ویژه ) در سطح آبخوان مستلزم انجام صحیح آزمایشات پمپاژ و با تراکم مناسب در سطح آبخوان می باشد که به دلیل عدم وجود اعتبار کافی، انجام این عملیات به تعداد لازم امکان پذیر نمی باشد. از طرفی آزمایشات پمپاژ انجام گرفته در گذشته نیز فاقد دقت، صحت و تراکم کافی بوده به طوریکه اغلب کارشناسان بیلان مجبور به استفاده از نظر کارشناسی و ارائه ضریب ذخیره ای تخمینی با توجه به وضعیت دانه بندی و آبدهی چاه های موجود در آبخوان بوده اند . در این مقاله با الگو پذیری از مقالات علمی ، روش تخمین ضریب ذخیره آبخوان های آزاد با استفاده از روش دوگانه استفاده از نوسانات فصلی سطح آب زیرزمینی و بیلان (DWTF) پرداخته می شود .این روش یکی از روش های کم هزینه و راحت در برآورد ضریب ذخیره در آبخوان های آزاد است که اگرچه دارای محدودیت هایی در استفاده است ولی تا حدودی در کاهش اعمال نظر کارشناسی در این خصوص کمک شایانی خواهد کرد.

کلیدواژه ها:

ضریب ذخیره ، نوسانات فصلی سطح آب زیرزمینی ، بیلان