حسین دوستی مقدم - دانشجوی دکتری تخصصی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه پیام نورمرکز تحصیلات تکمیلی، ایران
فاطمه سارانی - کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، زاهدان، ایران

امروزه بسیاری از روستاهای کشور به دلیل نبود شغل و بیکاری جوانان روز به روز با مهاجرت جوانان و خالی شدن از سکنه مواجه میشوند. یکی از راههای جلوگیری از مهاجرت روستاییان ایجاد شغل و مهمتر از آن ایجاد شغلهایی است که به وسیله خود روستاییان به صورت زنجیرهای و تعاونی تشکیل شده است. هدف این پژوهش شناسایی و تحلیل پیش نیازهای برنامه-ریزی توسعه اقتصادی با تاکید بر مشاغل زنجیرهای و تعاونی در روستاهای بخش مرکزی هیرمند است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از حیث ماهیت و روش انجام کار توصیفی- تحلیلی است. که به دو روش مطالعه کتابخانه ای و میدانی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل سه گروه پشتیبانها، شاغلین و فعالان اقتصادی در حوزه فعالیتهای اقتصادی پنجگانه است که از میان آنها تعداد ۳۳نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده است. برای جمع آوری اطلاعات از مصاحبه استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات بدست آمده از تحلیل های کمی و کیفی استفاده شد که برای تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات از روش های آماری (توصیفی و استنباطی) و با بهره گیری از مدل هفت سرمایه و مدل رادار استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد با توجه به به مدل هفت سرمایه ( رادار) و کسب بیشترین امتیاز توسط سرمایه نهادی و سرم سرمایه زیرساختی و سرمایه نهادی، مشخص می شود که این دو سرمایه بیشترین تاثیر را در توسعه مشاغل عام المنفعه در منطقه مورد مطالعه دارند. با توجه به زنجیره شغلی مشاغل زنجیرهای و تعاونی مورد مطالعه مشخص شد که می توان با ایجاد تعاونی و تامین زنجیره های پیشین و پسین برای هر کدام از مشاغل مورد مطالعه، باعث ایجاد اشتغال پایدار در منطقه مورد مطالعه شد.

توسعه, توسعه اقتصادی, برنامه ریزی, بخش مرکزی هیرمند