قلعه نهبندان: شواهدی از دوره اشکانی در شرق ایران
- سال انتشار: 1395
- محل انتشار: فصلنامه مطالعات باستان شناسی، دوره: 8، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JARCS-8-1_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 420
نویسندگان
دانشجوی دکتری باستانشناسی دانشگاه تربیت مدرس
دانشآموخته کارشناسی ارشد رشته مرمت بنا دانشگاه علم و صنعت
دانشآموخته کارشناسی ارشد باستانشناسی دانشگاه تهران
چکیده
شرق ایران در این مقاله بین دو منطقه شمال شرق (تقریبا معادل با استان خراسان رضوی) و جنوب شرق (تقریبا برابر با استانهای سیستان و بلوچستان، کرمان و هرمزگان) تعریف میشود که تقریبا با استان خراسان جنوبی همخوانی دارد. با وجود آنکه دو سنگنگاره دارای کتیبه پهلوی در لاخمزار و کال جنگال در این منطقه قراردارد که اهمیت این منطقه را در دوران تاریخی اشکانی و ساسانی نشان میدهد، منابع تاریخی آن دوران، داده چندانی از این منطقه پیشروی نمیگذارد. بررسیهای باستانشناسی در منطقه نشان میدهد که فراوانی تعداد محوطههای دوران اشکانی از دورههای دیگر چشمگیرتر است. با وجود این، هیچ محوطهای از این دوره در منطقه کاوش و اطلاعات آن منتشر نشده است تا بتوان براساس آن، ویژگیهای مادی این دوره را در شرق ایران برشمرد. در این مقاله قلعه نهبندان در حاشیه شهر نهبندان که تا سدههای پیش نیز مسکونی بوده است، باتوجه به دادههای کشف شده از آن، به عنوان یکی از مهمترین محوطههای دوره اشکانی در شرق ایران معرفی میشود. از این منطقه به صورت «نه» در متنهای دوران تاریخی نام برده شده است. هرچند پیش از این، دیگران درباره اهمیت شهر باستانی نهبندان سخن گفتهاند، ولی محوطه باستانی دیگری را درمنطقه نه باستانیمیدانند.اینمقالهباتکیهبرکاوشهایباستانشناختی و فعالیتهای مرمتی انجامشده که به شناسایی مواد فرهنگی گوناگونی منجر شده است، بر این باور است که قلعه نهبندان را باید به عنوان نه باستانی درنظرگرفت. براساس پژوهش پیشروی، نه در دوره اشکانی پایهگذاری شده است.کلیدواژه ها
شرق ایران, دوره اشکانی, قلعه نهبندان, معماری اشکانی, شهرسازی اشکانیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.