گاهنگاری و روند تداوم استقرار شهر جندیشاپور با تکیه بر شواهد باستانشناختی

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات باستان شناسی، دوره: 9، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JARCS-9-2_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 295
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد سعیدپور

دانشجوی دکتری باستانشناسی دوره تاریخی، دانشگاه محقق اردبیلی

کریم حاجی زاده

استادیار گروه باستانشناسی دانشگاه محقق اردبیلی

رضا رضالو

دانشیار گروه باستانشناسی دانشگاه محقق اردبیلی

حسن کریمیان

دانشیار گروه باستانشناسی دانشگاه تهران

چکیده

تلاش پادشاهان ساسانی در احداث شهرها به اندازهای درخشان بود که بهنام هر یک از آنها یک یا چند شهر به ثبت رسیده است. چنانکه از منابع تاریخی برمیآید، جندی­شاپور یکی از شهرهای مشهور شاپور اول در خوزستان است که همانند بیشاپور با پلان مستطیلیشکل ساخته شده بود و همانند بیشاپور، از یکطرف به رودخانهی سیاه منصور محدود بود. لیکن در اینجا قلعه و دژی وجود نداشته تا از شهر حفاظت کند. باوجود کثرت مکتوبات تاریخی درخصوص این شهر عصر ساسانیان اطلاعات اندکی دربارهی تاریخ دقیق احداث و روند تداوم استقرار آن در دست است. همچنین سازمان اجتماعی ساکنان شهر و عملکرد محلههای آن در هاله­ای از ابهام قرار دارد. بهمنظور رفع ابهاماتی از ایندست، مطالعات باستان­شناسانه نگارندگان با نقشهبرداری و تهیه عکس هوایی از این شهر و سپس بررسی سامانمند باستان­شناختی در آن به انجام رسید و درمجموع چهل و یک تپه باستانی شناسایی و ثبت شد. هدف پژوهش حاضر شناخت دوره­های استقراری و چگونگی روند تداوم شهر تا دوره­های اسلامی بود. نتایج گونه­شناختی، مطالعهی تطبیقی یافته­های سطحی، گاهنگاری و شناخت دوره­های استقراری این شهر را در پی داشت و روشن ساخت که استقرار در آن تا قرون متاخر اسلامی تداوم داشته است.

کلیدواژه ها

شهر جندیشاپور, گاهنگاری, باستانشناسی, سفال اسلامی, سفال ساسانی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.