تغییرات ویژگی‎های فیزیکوشیمیایی خاک‎ها تحت تاثیر ریزوسفر و تاج پوشش درختچه‎های بادام وحشی وامچک (Amygdalus arabica Olive.) با سنین مختلف

در اکوسیستم‎های خشک و نیمه‎خشک، تک درختان تاثیر مهمی بر ویژگی‎های خاک داشته و از طریق سیستم ریزوسفر و تاج پوشش‎های خود، تاثیر بسزایی در حاصلخیزی، حفاظت و بهبود کیفیت خاک دارند. بهمنظور مطالعه تاثیرات توالی زمانی سن درختچه‎های بادام وحشی وامچک روی ویژگی‎های فیزیکی و شیمیایی خاک، نمونه‎های خاک از اعماق ۲۰-۰، ۶۰-۴۰، ۱۰۰-۸۰ و ۱۴۰-۱۲۰ سانتی‎متری از دو فاصله یقه درخت (ریزوسفر) و لبه تاج پوشش درختان با سنین ۳۰، ۵۰ و ۱۳۰ ساله و یک موقعیت شاهد (فاقد درخت) از منطقه انجرک واقع در جنوب شرقی شهرستان بافت، استان کرمان با سه تکرار برداشت شد. ویژگی‎های پ‎هاش، قابلیت هدایت الکتریکی، ماده آلی، آهک، پتاسیم قابل استفاده و غیرتبادلی و بافت خاک اندازه‎گیری شد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که ویژگی‎های خاک اندازه‎گیری شده از اعماق مختلف در منطقه مورد مطالعه، تحت تاثیر سن و تاج پوشش درختچه‎های جنگلی بادام وحشی وامچک قرار گرفته‎اند. بیشترین و کمترین مقدار پ‎هاش بهترتیب درخاک‎های شاهد و تحت پوشش درختچه‎های ۱۳۰ ساله مشاهده می‎شود و مقدار قابلیت هدایت الکتریکی خاک در زیر تاج درختچه‎ها بیشتر از انتهای تاج است. تجمع کربن، نیتروژن و مواد مغذی در زیر تاج پوشش درختچه‎ها، جزایر حاصلخیزی اطراف هر درختچه را ایجاد کرده و بهطور کلی ویژگی‎های فیزیکی و شیمیایی خاک با افزایش سن درختچه‎‎های بادام وحشی وامچک بهبود یافته است. در مجموع حضور این درختچه‎ها در مجموع، آثار مثبتی بر ویژگی‎های خاک داشته و لذا از بین رفتن آنها منجر به کاهش چشمگیر کیفیت ویژگی‎های خاک و مستعد شدن آنها به فرسایش خاک می‎شود.

کلیدواژه ها:

Rhizosphere ، Fertility island ، Soil properties ، Tree age ، Amygdalus arabica Olive. ، ریزوسفر ، جزایر حاصلخیزی ، ویژگی‎های خاک ، سن درخت ، بادام وحشی وامچک