تاثیر کاربرد درصد ذرات خاک در مقایسه با خصوصیات هندسی ذرات خاک بر دقت معادلات انتقالی منحنی مشخصه آب خاک و نقطه بحرانی آن

منحنی مشخصه آب خاک بیانگر حالات مختلف رطوبتی خاک است که ویژگی­های بخش غیراشباع خاک را بهصورت کمی بیان می­کند. اندازه­گیری مستقیم این منحنی وقت­گیر، دشوار و پرهزینه است. بدین برای تلاش­های زیادی بهمنظور برآورد غیرمستقیم منحنی مشخصه آب خاک از سایر ویژگی­های خاک انجام گرفته است. یکی از روش­های غیرمستقیم برآورد منحنی مشخصه آب خاک استفاده از توابع انتقالی خاک است. هدف از این پژوهش تاثیر کاربرد درصد ذرات خاک در مقایسه با کاربرد خصوصیات هندسی ذرات خاک بر دقت معادلات انتقالی منحنی مشخصه آب خاک و نقطه بحرانی آن است. برای این منظور، ۵۴ نمونه خاک استان اصفهان با هفت کلاس بافتی استفاده شد. مناسب­ترین معادله برای برآورد منحنی مشخصه آب خاک، پارامترهای معادلات ون­گنوختن و بروکس و کوری و نقطه بحرانی منحنی مشخصه آب خاک بر اساس شاخص­های آماری تعیین شد. نتایج نشان داد که معادلات انتقالی بهخوبی بر دادههای منحنی مشخصه برازش داده شد و برآورد حاصل از آنها، انطباق قابل قبولی با دادههای مستقل (صحتسنجی) منحنی مشخصه داشته است. نتایج نشان داد که استفاده از درصد ذرات تشکیل دهنده خاک (شن و رس)، چگالی ظاهری و ماده آلی در برآورد نقطه­ای منحنی مشخصه آب خاک، تخمین بهتری در مقایسه با استفاده از خصوصیات هندسی قطر ذرات خاک داشته است. درحالیکه در برآورد پارامتریک و نقطه بحرانی منحنی مشخصه آب خاک استفاده از خصوصیات هندسی قطر ذرات خاک نتایج رضایتبخش­تری نسبت به کاربرد درصد ذرات خاک داشته است. مقادیرNRMSE  نشان میدهد دقت توابع انتقالی برای مکشهای پایین در مقایسه با مکشهای بالا بیشتر است.

کلیدواژه ها:

Soil water retention curve ، Critical point ، Point estimation ، Parametric estimation ، منحنی مشخصه آب خاک ، نقطه بحرانی ، برآورد نقطهای ، برآورد پارامتریک