ویژگیهای عارف سیاستمدار از نگاه صوفیان نخستین (بر اساس متون منثور تا قرن چهارم)

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: دو فصلنامه ادب فارسی، دوره: 3، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_ADFA-3-2_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 470
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

منوچهر اکبری

دانشکده ادبیات دانشگاه تهران

مهدی حیدری

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران

چکیده

عارفان مسلمان با تکیه بر هر دو معیار وحدت و کثرت، به عرصه سیاست روی آوردهاند. آنان با تاکید بر ضرورت عرفان برای سیاستمداران و سیاست برای عارفان، به تبیین ویژگیهای «عارف سیاستمدار» پرداختهاند. صوفیان نخستین از همان آغاز در گفتارها و رفتارهای خود، به این مهم توجه داشتهاند و با نگاه اجتماعی، صوفیان را به مردمداری و عدالت و عطوفت با مریدان دعوت کردهاند. با توجه به اینکه صوفیان آن عصر در زمان برخی خلفای ستمگر اموی و عباسی میزیستند، با تشریح ویژگیهای حاکم عارف و الگوسازی از پیامبران الهی و مجاهدان صدر اسلام در امور زمامداری، سعی در روشن ساختن چهره حقیقی حکومت اسلامی داشتهاند. در این مقاله، با توجه به منابع دست اول و برای نزدیکسازی موضوع به سرچشمهها، محدوده تاریخی پژوهش را تا پایان قرن چهارم تعیین کردهایم و نگاه ما به اقوال و آثار صوفیانی نظیر حسن بصری، فضیل عیاض، حارث محاسبی، ذوالنون مصری، یحیی بن معاذ، ابوحاتم رازی، بایزید بسطامی، سهل تستری، ابوسعید خراز، ترمذی، جنید، شبلی، کلاباذی، سراج، مکی، خرگوشی، و سلمی متوجه است.

کلیدواژه ها

عارف, سیاستمدار, صوفیان نخستین, کثرت, وحدت, نظریه, حاکم

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.