عتابی، عتابی و معانی آن در عربی و فارسی

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: دو فصلنامه ادب فارسی، دوره: 7، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_ADFA-7-1_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 348
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمود عابدی

استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی

شهره معرفت

استادیار گروه تصحیح متون فرهنگستان زبان و ادب فارسی

چکیده

«عتابی» و «عتابی» در شعر گروهی از شاعران گذشته و از جمله در بیتی از سعدی آمده است. مولفان فرهنگهای فارسی، عموما، عتابی را پارچهای دانستهاند که شخصی به نام عتاب پدید آورده یا آنکه در جایگاهی معروف به عتابیه (العتابیه)، محلهای در بغداد، بافته شده است. به نظر ما در اینجا سهوی پیش آمده است و اصولا نام این پارچه «راهراه و مخطط»، یعنی «عتابی» با معنی اصلی کلمه «عتاب» در پیوند است؛ چنان‎که در کاربرد «الحمار العتابی: گورخر» در متون عربی نیز چنین است. در این مقاله با یادآوری رای علامه قزوینی در این باره و عرضه شواهدی از متون عربی و فارسی پیش از قرن هفتم، نشان دادهایم که سعدی در به کار بردن «جامه عتابی» و «خر عتابی» به آثار فارسی و عربی پیش از خود نظر داشته است.

کلیدواژه ها

عتابی, عتابی, جامه عتابی, خر عتابی, شعر سعدی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.