گل سرخ و باده گلگون؛ بازخوانی ابیاتی از دیوان ابونواس بر پایه آیین کهن شادگلی
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: فصلنامه ادب عربی، دوره: 11، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JALIT-11-2_011
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 617
نویسندگان
عضو هیئت علمی / دانشگاه کوثر بجنورد
چکیده
آن دسته از شاعران عصر عباسی که خاستگاه پارسی دارند و از آبشخور فرهنگ و تمدن ایران باستان سیراب شدهاند، در سرودههای خود به فراخور حال، گاه آشکار و گاه در پرده، از آداب و آیینهای دیرزیست این مرزوبوم سخن گفتهاند. همین اشارتهای کم و بیش میتواند راهگشای پژوهشگران باشد برای آشنایی بهتر و بیشتر با آیینهایی که گذر زمان آنها را در فراموشخانه به زنجیر کشیده است. ابونواس از آن دسته شاعرانی است که افزون بر دگرگون ساختن اغراض شعری کهن عربی بر پایه آموزههای ایرانی، در دیوان خود از آداب و آیینهای کهنی یاد میکند که در روزگار وی همچنان پابرجا بوده است. او در پنج بیت از میگساری «علی الورد»، «فوق الورد» (بر گل سرخ) سخن میگوید. این جستار در پی آن است که روشن کند مراد از بادهگساری بر گل سرخ چیست. نگارنده بر آن است که «علی الورد» اشارهای است به «شادگلی»؛ آیینی ایرانی و درپیوسته با گل سرخ و شراب، همان که در ادبیات کهن فارسی «گلافشانی» خوانده شده است. از آنجا که در آثار کهن و معاصر فارسی نشانی از «شادگلی» یافت نشد، در این نوشتار، نخست تلاش شده که به یاری منابع کهن عربی، این آیین شناسانده و سپس از رهگذر آن، ابیات مذکور بازخوانی شود.کلیدواژه ها
ابونواس, بادهسرایی, الورد و گل سرخ, شادگلی و گلافشانیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.