تحلیل اجتماعی-شناختی گفتمان نقایض جریر و اخطل بر اساس الگوی وندایک
محل انتشار: فصلنامه ادب عربی، دوره: 12، شماره: 2
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 216
فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JALIT-12-2_006
تاریخ نمایه سازی: 20 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
گفتمان متون ادبی از منظرهای مختلفی قابل بررسی است و سطوح گوناگون آن در ابعاد کلان و خرد مورد ارزیابی قرار میگیرد. تحلیل گفتمان امکان دستیابی به برداشتی عمیق از متن را فراهم میآورد. این شاخه از تحلیل میتواند جایگاه ویژهای در برجستهسازی و حاشیهرانیهای گفتمان شاعران داشته باشد و تعاملات زبانی آنها را با ساختارهای ایدئولوژیک کشف نماید. ازجمله پدیدههای ادبی زبان عربی که بر پایه برجستهسازی و حاشیهرانی بنا شدهاست، نقایض جریر و اخطل است. این دو شاعر در بیشتر نقایضشان با استفاده از ابزارهای گفتمانی خاص، در پی برجستهسازی هویت خود و حاشیهرانی هویت رقیب هستند. در پژوهش حاضر تلاش بر آن است تا با تکیهبر روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به مربع ایدئولوژیک وندایک، سطوح گفتمانی نقیضه «انعق بضانک یا جریر» از اخطل و «قبح الاله وجوه تغلب» از جریر بررسی شود. وندایک در الگوی پیشنهادیاش به مطالعه استراتژیهای متن و گفتار میپردازد و رابطه آنها را با بافتار اجتماعی و سیاسی مورد مطالعه قرار میدهد. برداشت نهایی نشان میدهد که برجستهسازی نکات منفی دیگری در هر دو نقیضه از بسامد بسیار بالایی (۶۶% اخطل و ۷۱% جریر) برخوردار است، با این تفاوت که جریر به نسبت اخطل در استفاده از سطوح گفتمانی معنی، ساختهای صوری، دستور زبان و صورتهای گفتمان، موفقتر عمل کرده است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
حسن اعظمی خویرد
استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه تهران
عبدالباسط عرب یوسفآبادی
استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه زابل
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :