بررسی تطبیقی جایگاه انسان در عرفان اسلامی و اگزیستانسیالیسم ( بر مبنای مثنوی حدیقه سنایی و رمان تهوع سارتر )

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 269

فایل این مقاله در 32 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PERLIT-71-237_011

تاریخ نمایه سازی: 20 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

عرفان اسلامی به عنوان نمود دینی معرفت باطنی(Esotericism)، ساحت حیات مادی، جایگاه انسان در هستی و در نهایت، حیات آنجهانی او را مورد توجه قرار داده است. وجودمداری یا اگزیستانسیالیسم(Existentialism) نیز با این دو ویژگی که وجود را بر ماهیت مقدم میداند و دیگر آنکه موضوع اندیشه را انسان میداند و نه موضوعات فلسفی صرف. تحقق امکانهای موجود انسانی را مورد توجه قرار داده است و از همین رو بیشتر شاخصههای اصلی این مکتب فکری از جمله توجه به فردیت، وضعیت وجودی، آزادی، اخلاق و مسوولیت ناشی از آنها در این مکتب بر محور یگانگی انسان میگردد. این پژوهش جایگاه انسان در دو جهانبینی مزبور را بر اساس «حدیقه» و «تهوع» بررسی کرده و به یافتههایی از این دست نایل آمده است که با وجود تفاوتهای بنیادین فکری، انسان همچون یگانه هستی، در هر دو مکتب فکری جایگاه والایی دارد. هر دو مکتب فکری در جهت دستیابی انسان به مراتب متعالی وجود، او را به پشت پازدن به حیات مادی صرف فرا میخوانند. سنایی، نیل به این هدف را درگرو سلوک عرفانی و پیروی از شریعت و سارتر در رمان تهوع، آن را در گرو پرداختن به امور متعالی از جمله آفرینش هنری یا شرکت در فرایند نوشتن میداند.

نویسندگان

علی دهقان

گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

حمیدرضا فرضی

گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

فرشاد ولی زاده

گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم.. ...
  • احمدی؛ بابک، (1394)، ساختار و هرمنوتیک، تهران، انتشارات گام نو.. ...
  • احمدی؛ بابک، (1393)، کتاب تردید، تهران، نشر مرکز.. ...
  • احمدی، بابک، (1385)، سارتر که می‌نوشت، تهران: نشر مرکز.. ...
  • استیس؛ و.ت، (1361)، عرفان و فلسفه، ترجمۀ بهاءالدین خرّمشاهی، چاپ ...
  • بایار؛ ژان- پیر، (1391)، رمزپردازیِ آتش، ترجمۀ جلال ستّاری، تهران، ...
  • براین، مگی، (1374)، مردان اندیشه (پدیدآورندگان فلسفه معاصر)، ترجمه عزت‌ا... ...
  • بوخنسکی؛ یوزف، (1379)، آشنایی با فلسفه، ترجمۀ محمّدرضا باطنی، تهران، ...
  • پورنامداریان؛ تقی، (1368)، رمز و داستان‏های رمزی در ادب فارسی، ...
  • دستغیب؛ عبدالعلی، (1354)، فلسفه‏های اگزیستانسیالیسم، تهران، انتشارات بامداد.. ...
  • زرّین‏کوب؛ عبدالحسین، (1373)، ارزش میراث صوفیّه، تهران، انتشارات امیرکبیر.. ...
  • سارتر؛ ژان پُل، (1380)، اگزیستانسیالیم و اصالت بشر، ترجمۀ مصطفی ...
  • سارتر؛ ژان پُل، (1348)، اگزیستانسیالیسمواصالتبشر، ترجمة مصطفی رحیمی، تهران: مروارید.. ...
  • سارتر؛ ژان پُل، (1365)، تهوّع، ترجمۀ امیرجلال‌الدّین اعلم، تهران، نیلوفر.. ...
  • ستّاری؛ جلال، (1392)، مدخلی بر رمزشناسی عرفانی، تهران، نشر مرکز.. ...
  • سنایی؛ مجدود بن آدم، (1348)، مثنوی‏های حکیم سنایی، به کوشش ...
  • سنایی؛ مجدود بن آدم، (1362)، دیوان حکیم سنایی، به تصحیح ...
  • سنایی؛ مجدود بن آدم، (1377)، حدیقه‌الحقیقه، به تصحیح و تحشیه ...
  • شبستری؛ شیخ محمود، (1365)، مجموعۀ آثار، تصحیح صمد موحّد، تهران،طهوری.. ...
  • صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم، (1382)، الشواهدالربوبیۀ فی المناهج‌السلوکیه، قم: بوستان ...
  • علوی‌تبار، هدایت، (1384)، «نگاه مطلق خدا در فلسفۀ سارتر و ...
  • فرانکل، ویکتور، (1390)، انسان در جستجوی معنای غایی، ترجمه احمد ...
  • فروزانفر، بدیع‌الزمان، (1366)، احادیث مثنوی، جاپ چهارم، تهران: امیرکبیر.. ...
  • کاشانی؛ عزالدّین محمود، (1393)، مصباح‌الهدایه و مفتاح‌الکفایه، به اهتمام جلال‌الدّین ...
  • کرنستن، موریس، (1354)، ژان پل‌سارتر، ترجمۀ منوچهر بزرگمهر، تهران: خوارزمی.. ...
  • کوروز؛ موریس، (1379)، فلسفۀ هایدگر، ترجمۀ محمود نوالی، تهران، انتشارات ...
  • گوهرین؛ سید صادق، (1353)، شرح اصطلاحات تصوّف، تهران، انتشارات امیرکبیر.. ...
  • لاهیجی؛ محمّد بن یحیی، (1371)، مفاتیح‌الأعجاز فی شرح گلشن راز، ...
  • مولوی؛ جلال الّدین محمّد، (1384)، شرح جامع مثنوی، حواشی کریم ...
  • نسفی؛ عزیزالدّین، (1363)، زبده‌الحقایق، تصحیح حق‌وردی ناصری، تهران، مرکز نشر ...
  • هابن؛ ویلیام، (1348)، پیام‌آوران عصر ما، ترجمۀ عبدالعلی دستغیب، تهران، ...
  • همدانی؛ عین‌القضات، (1392)، تمهیدات، تصحیح عَفیف عُسَیران، تهران، نشر اساطیر.. ...
  • Dilman, Ilham, 1999, Free Will, Routledge, New York.. ...
  • Sartre, Jean Paul. (1966), Being & Nothingness, An Essay on ...
  • نمایش کامل مراجع