حسن شامیان - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان
سمانه جعفری - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان

هر اثر ادبی، نشان از جهانبینی و اندیشه صاحب اثر دارد و بر اساس فضای اجتماعی و سیاسی جامعه شکل میگیرد. رضا براهنی نویسنده رمان رازهای سرزمین من، بسان مصلحی اجتماعی، متاثر از فضای حاکم بر جامعه ایران و بهویژه تبریز در میان سالهای ۱۳۳۷- ۱۳۵۷، به بیان افکار اجتماعی-سیاسی خود با هدف اصلاح جامعه دست زده است، ازاینرو، تحلیل اندیشههای نویسنده از دیدگاه ادبیات پسااستعماری حائز اهمیت است. پژوهش حاضر با روش تحلیل محتوایی، درونمایههای فکری این رمان را مانند سنت و مدرنیته، وضعیت نابسامان اجتماعی، جایگاه زنان در جامعه، من و دیگری، سیاستزدگی، خودباختگی، فرادست و فرودست و استعمارستیزی کاویده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که این اثر با تکیه بر مولفههای ادبیات پسااستعماری درونمایههای چون تقابل سنت و مدرنیته، سلطه مردانه جامعه سنتی و فرودست و فرادست غربی، مشکلات اخلاقی و خودباختگی و تزلزل هویت به تصویر میکشد، اما در مقابل، تکیه بر اعتقادات و اندیشه اساطیری برای رسیدن به هویت پیشین، مبارزه علیه اعتقاد به برتری نژاد غربی و استعمارستیزی را نیز تبلیغ میکند. 

نفثه‎المصدور, صناعات بدیعی و بیانی, ژرف ساخت, همسانپنداری, یکسان پنداری