تحلیل روانکاوی شخصیت و باورها در رمان النهایات عبدالرحمن منیف

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه ادب عربی، دوره: 12، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JALIT-12-4_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 684
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

نعیم عموری

دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید چمران اهواز

زهرا احمدیان

دانشجوی زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید چمران اهواز

عباس یداللهی فارسانی

استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید چمران اهواز

یدالله زرگر

دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

بیش از یک سده است که تحلیل روانشناسی به عنوان یکی از دانش­های نوین مورد توجه قرار گرفته است. فروید بنیانگذار مکتب روانکاوی، پایه­های این علم را بنا نهاد و شاگردانش این دانش را به رشد و بالندگی رساندند. با توجه به ظرفیت والای ادبیات، پیوند این دانش با روانشناسی شایان توجه است. رمان­های عبدالرحمن منیف از آثار ارزشمند و برجسته ادبیات عرب هستند که می­توان آن­ها را با استفاده از شیوه­های تحلیلی و نقادانه نوین مورد بررسی قرار داد و بدین ترتیب جوانب پنهان آنها را آشکار، شرح و تفسیر کرد. بدین منظور در پژوهش حاضر با انتخاب رمان النهایات عبدالرحمن منیف تلاش شده با توجه به نقش شخصیت­ها و باورها، به روانکاوی فردی و جمعی و مفاهیم برجسته روانی موجود در آن­ها پرداخته شود. رمان النهایات از رمانهای شناخته­شده و اثرگذار در کشورهای عربی بوده که وی در تالیف آن به نقد اوضاع جامعه­اش پرداخته است. در این پژوهش، شخصیت­ها با توجه به جنبه­های روانی و آسیب­هایی چون ترس، اضطراب، مرگاندیشی، ماتم، مالیخولیا و جنون و دیوانگی تحلیل شده­اند. همچنین باورها و کنش­های عامیانه مانند مادر زمین، توتم، تابو، نوستالژی و مکانیزم­های دفاعی مورد واکاوی قرار گرفته­اند. اما جنبه­های روانی شخصیت­هایی چون عساف و مردم طیبه و انسانگرایی آن­ها، برجستگی بیشتری داشته­اند. شخصیت عساف فضای ناگوار اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی روستای طیبه را به نمایش میگذارد. در واقع او مشکلاتی را که مردم این جامعه با آن درگیر هستند به خواننده منتقل میکند و بازتاب این شرایط نامساعد را میدهد. این پژوهش به شیوه توصیفی-تحلیلی به بررسی حوادث داستان پرداخته است. نتایج حاصل از بررسی رمان النهایات­ منیف از منظر روانی نشان می­دهد که کشمکش درونی و نبرد دائمی میان مرگ و زندگی از جمله مهم­ترین مواردی هستند که منیف به آنها پرداخته است. او در رمان خود سعی میکند بینظمی، آشفتگی جامعه و فقر و بدبختی مردم را به نمایش درآورد و مرگ عساف را عامل تغییر وضع موجود شمرد.

کلیدواژه ها

ادبیات معاصر, عبدالرحمن منیف, روانکاوی شخصیت, انسانگرایی, رمان النهایات

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.