بررسی فشار جمعیت انسانی بر محیط زیست مطالعه موردی حوضه مسیله کاشان

سال انتشار: 1391
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 183

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GEP-23-2_007

تاریخ نمایه سازی: 20 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

  یکی از عوامل اصلی تخریب سرزمین یا بیابانزایی، فشارهای انسانی و نوع رابطه طلبکارانه و یکسویه آدمی با زیستبوم است؛ رابطهای که بدون لحاظ خواهشهای بومشناختی منطقه، صرفا بر بنیاد رفع نیازهای اجتماعی و مصلحتهای اقتصادی کوتاهمدت جوامع انسانی قوام و دوام یافته است. چنین است که در پژوهش حاضر کوشیدهایم تا به عامل جمعیت انسانی و فشار آن بر محیط بپردازیم. فشار جمعیت بر محیط زیست، یکی از مولفههای کاهنده کارایی سرزمین و تشدیدکننده بیابانزایی است که کیفیت و کمیت آن در زیر حوضه مسیله کاشان مورد مداقه قرار گرفته است. این حوضه در شرق حوضه آبخیز دریاچه نمک واقع شده است. مراکز جمعیتی در جناح جنوبی، غربی و شمال غربی حوضه مستقر است و مابقی حوضه به دلیل حاکمیت شرایط اقلیمی خشک و بیابانی خالی از سکنه است. این توزیع جمعیتی طی سالیان اخیر تغییرات و نوساناتی را به دنبال داشته و باعث تراکم بیش از حد و توان محیطی بعضی نقاط، بخصوص شهرها شده است. به منظور بررسی روند تغییرات، آمار جوامع انسانی حدفاصل دو مقطع ۱۳۳۵ و ۱۳۸۵ این حوضه، یعنی دیرینهترین و جدیدترین آمار موجود به فاصله ۵۰ سال مورد فراکافت (آنالیز) قرار گرفتند. گسترش مساحت مناطق با «بیابانزایی شدید» و کاهش مناطق تحت اثر «بیابانزایی ناچیز» در شمار مهمترین نتایج حاصل از این مطالعه است. افزون بر آن، بررسی نسبت جمعیت بالقوه به بالفعل، گویای این واقعیت است که ادامه روند تغییرات جمعیت انسانی، میتواند گستره مناطق با بیابانزایی بسیار شدید را افزایش دهد. از این رو، بازمهندسی دوباره مدیریت این حوضه در راستای توسعه پایدار - بخصوص مدیریت آب به عنوان حیاتیترین پیراسنجه، چه به لحاظ کمی و چه به لحاظ کیفی - بایستی در صدر برنامهها قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

جمعیت ، کیفیت اراضی ، کاشان ، بیابانزایی ، تخریب ، روش اصلاح شده فائو و یونپ

نویسندگان

سید مرتضی ابطحی

دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

عبداله سیف

استادیار ژئومورفولوژی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابطحی، سید مرتضی، (1386)، پایش روند تغییرات شوری و قلیائیت ...
  • درویش،محمد، (1386)، دستورالعمل اجرایی طرح تحقیقاتی ارزیابی و تهیه نقشه ...
  • حسینی، حاتم، (1388)،جمعیت، محیط زیست و منابع طبیعی،http://populationstudies.blogfa.com/post-409.aspxBils borrow, R, ...
  • Engelman, R , Leroy, P. (1993). Sustaining water population and ...
  • Heath, J, Binswanger, H. (1996). Natural resourcedegradation effects of poverty ...
  • نمایش کامل مراجع