منیژه کیانی پور - دانشگاه اصفهان
بهیه جعفری بی بالان - -

کشور ایران به دلیل قرار گیری بر روی کمربند خشک و نیمه خشک دنیا و به تبع آن بروز خشکسالیهای دورهای، با معضل کم آبی در بخشهای مختلف کشاورزی، شرب و صنعت و آبزی پروری روبرو است. در این راستا تلاشهای بسیاری در جهت کاهش اثرات سو کم آبی در کشور صورت گرفته است به نحوی که جوابگوی نیازهای بخشهای مختلف باشد. از اقداماتی که در این جهت صورت گرفته است، مدیریت یکپارچه (بهمپیوسته) منابع آب است. هدف از مدل یکپارچه (به هم پیوسته) مدیریت منابع آب، ایجاد یا سوق دادن عرضه و تقاضای آب به سمت تعادل است بهنحوی که حداقل نیاز منابع آب برای همه ذینفعان فراهم گردد. برای رسیدن به این هدف استفاده از ابزارهای شبیهسازی منابع و مصارف آب ضروری به نظر میرسد. این امر ابزار مناسبی را جهت استفاده پایدار از منابع آبی موجود در حوضه فراهم میسازد. این ابزارها، براساس شبیهسازی منابع و مصارف و تعیین بیلان در مناطق مختلف (زیر حوضهها)، برآورد و تحلیل اثرات اقتصادی- اجتماعی و اکولوژیکی را در مورد گزینههای مختلف مدیریت منابع آب، آسان میسازد. در مقاله حاضر سعی شده است با استفاده از نرم افزار Ribasim مدل شبیه سازی عرضه و تقاضای منابع آب زیر حوضه نازلو چای از حوضه آبریز دریاچه ارومیه طراحی گردد. مدل با استفاده از دادههای سریهای زمانی ۳۵ ساله منابع آب (آبدهی و بارندگی) و تلفات (تبخیر)، دادههای متوسط ماهانه تخلیه از آبهای زیرزمینی و دادههای انواع مصارف شامل؛ شرب و صنعت، کشاورزی، حداقل جریان سطحی رودخانه، وضعیت منابع و مصارف آب در حوضه و ورودی به دریاچه ارومیه را به صورت ماهانه شبیه سازی نموده و براساس اولویتهای منابع و مصارف که در مدل قابل انتخاب میباشند، نتایج حاصل از تامین انواع مصارف و کمبودهای آنها در خروجی برنامه قابل دستیابی خواهد بود.

مدیریت بهمپیوسته منابع آب, زیرحوضه نازلو چای, مدلهای شبیه سازی منابع و مصارف, Ribasim