بررسی تبخیر و تعرق واقعی در کاربریهای مختلف اراضی مناطق کوهستانی با استفاده از الگوریتم سبال و ترکیب تصاویر ماهوارهای MODIS و Landsat ۸
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، دوره: 28، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_GEP-28-2_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 178
نویسندگان
استادیار آب و هواشناسی، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران
کارشناس ارشد سنجش از دور، دانشگاه ملایر، ملایر، ایران
چکیده
تبخیر و تعرق از موثرترین مولفههای بیلان آبی یک حوضه آبریز در مناطق خشک و نیمهخشک جهان است. هدف از این پژوهش، بررسی و مقایسه دقت برآورد تبخیر و تعرق واقعی کاربریهای مختلف اراضی بهوسیله الگوریتم توازن انرژی در سطح زمین (سبال ) ویژه مناطق ناهموار و کوهستانی، در مقایسه با مقدار محاسبهشده بهروش فائو- پنمن- مانتیث با ترکیب دو سنجنده مودیس و لندست ۸ همزمان در شهرستان ملایر است. الگوریتم سبال با برآورد تمامی مولفههای انرژی در سطح زمین همچون شار تابش خالص، شار گرمای خاک و شار گرمای محسوس، قادر به برآورد تبخیر و تعرق لحظهای و روزانه است. در این پژوهش، از هشت تصویر سنجنده مودیس و تصویر لندست ۸ همزمان، طی سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۳ استفاده شد. دادههای استفادهشده هواشناسی شامل دمای بیشینه، دمای کمینه، رطوبت نسبی، ساعات آفتابی و سرعت باد، طی همین دوره آماری از ایستگاه سینوپتیک ملایر به دست آمد. برای بررسی ارتباط بین مقدارهای تبخیر و تعرق واقعی و کاربری اراضی در منطقه دردست مطالعه، از تابع Zonal Statistic استفاده شد. نتایج نشان داد که در برآورد تبخیر و تعرق روزانه، بهطور میانگین ۴۳/۰درصد اختلاف میان روش سبال و روش فائو- پنمن- مانتیث وجود دارد؛ بنابراین میتوان تبخیر و تعرق ساعتی و روزانه را برای منطقه دردست مطالعه با دقتی مناسب برآورد کرد. همچنین، نقشه کاربری اراضی منطقه با روش شیگرا با دقت ۸۸درصد و ضریب کاپای ۸۵/۰ تهیه شد. نتایج نشان داد روش درونیابی پیکسلهای مودیس با پیکسلهای لندست برای ارزیابی کاربری غالب در پیکسل تصویر مودیس موثر بوده است و مقدار بیشینه تبخیر و تعرق واقعی مربوط به کاربریهای زراعت آبی و دیم و کمترین تبخیر و تعرق مربوط به کاربری نواحی مسکونی است. کمترین انحراف معیار مربوط به مناطق آبی و بیشترین پراکنش میانگین، مربوط به کاربری مراتع است.کلیدواژه ها
تبخیر و تعرق, الگوریتم سبال, لندست ۸, مودیس, روش فائو – پنمن - مانتیثاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.