تحلیل مولفههای کمی حوضه آبریز و نقش آنها در میزان رسوب سالیانه ۱۷ حوضه آبریز شمال شرق کشور

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 268

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GEP-29-3_009

تاریخ نمایه سازی: 20 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

عوامل متعددی در میزان رسوب سالیانه حوضه آبریز تاثیرگذار است. مولفههای کمی حوضه آبریز و شبکه زهکشی نقش بسیار تعیینکنندهای در میزان رسوب رودخانهها دارد. در این پژوهش شاخصهای مورفومتری حوضه آبریز همچون مساحت (A)، محیط (P)، نسبت دایرهای (Re)، نسبت کشیدگی (Rf)، میانگین ارتفاع (H)، میانگین شیب (S)، تراکم زهکشی (Dd)، طول آبراههها (BL)، تراکم گسلی (DF)، درصد سازندهای فرسایشپذیر (PQ)، نسبت انشعابات (Rb)، تعداد ناهنجاری سلسلهمراتبی (Ha)، شاخص ناهنجاری سلسلهمراتبی (∆a) و تراکم ناهنجاری سلسلهمراتبی (ga) مربوط به ۱۷ حوضه آبریز در شمال شرق کشور محاسبه شد؛ سپس با بهرهگیری از دادههای دبی و رسوب سازمان آب منطقهای، دبی سالیانه رسوب (ss) هر ایستگاه با روشهای چندمتغیره برآورد رسوب تعیین و پس از آن میزان رسوب سالیانه حوضهها (تن در سال در هر کیلومترمربع) محاسبه شد. درنهایت با محاسبه رابطه خطی و ضریب همبستگی، تاثیر تکتک شاخصهای مورفومتری حوضه آبریز در میزان رسوب سالیانه محاسبه و ارزیابی شد. نتایج پژوهش نشان میدهد حوضههای طرقبه و رادکان به ترتیب با میزان رسوب ۰۵/۱۵۳۳، ۰۷/۱۴۳۷ بیشترین و حوضههای ینگجه و باراریه با میزان رسوب ۲۲۴، ۴۶۲ ton/km۲ در سال کمترین میزان رسوب سالیانه را به خود اختصاص دادهاند. براساس محاسبات، شاخصهایP ،∆a ، Ha،L ،A ،Ga ، Re به ترتیب با ۳۰۱/۰، ۲۷۹/۰، ۲۴۹/۰، ۲۳۲/۰، ۲۳۰/۰، ۱۸/۰ و ۱۵۲/۰ بیشترین همبستگی را با میزان رسوب سالیانه دارند؛ همچنین بین شاخصهای PQ، S، Dd، Rb ارتباط نسبتا ضعیفی با میزان رسوب سالیانه برقرار است. در سایر شاخصها هیچگونه همبستگی با میزان سالیانه رسوب حوضهها وجود ندارد. محاسبات حاکی است میزان رسوب سالیانه در حوضههای پژوهش بهطور کامل متاثر از عوامل مورفومتری نیست و مولفههایی مانند شدت و مدت بارش، نوع خاک، کاربری اراضی و پوشش گیاهی در برآورد میزان رسوب سالیانه حوضهها باید لحاظ شود تا نتایج دقیقتری از آن به دست آید.

نویسندگان

ابراهیم تقوی مقدم

دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

شهرام بهرامی

عضو هیئت علمی دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

محمد علی زنگنه اسدی

عضو هیئت علمی، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

لیلی گلی مختاری

استادیار، دانشکده جغرافیا و علوم محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابعاحمدی، حسن، جعفری، محمد، گلکاریان، علی، ابریشم، الهام السادات و ...
  • اونق، مجید و نهتانی، محمد، (1383). رابطة واحدهای ژئومورفولوژی و ...
  • بهرامی، شهرام، معتمدی راد، محمد و اکبری، الهه، (1392). بررسی ...
  • بومری، محمد، نهتانی‌فر، عبدالباسط، رادفر، شهباز و مهدوی، ابوالقاسم، (1390). ...
  • پورعلی، ملیحه، (1389). بررسی و تحلیل‌های کمّی و کیفی مخروط‌افکنه‌های ...
  • جوکار سرهنگی، عیسی، امیراحمدی، ابوالقاسم و نیکزاد، اسحاق، (۱۳۸۸). مدل‌سازی ...
  • حکیم‌خانی، شاهرخ و عرب‌خدری، محمود، (1385). تحلیل رگرسیونی بین رسوب ...
  • دارابی، حمید، سلیمانی، کریم، شاهدی، کاکا و میریعقوب‌زاده، میرحسن، (1391). ...
  • رامشت، محمدحسین، احمدی، عبدالمجید و آرا، هایده، (1389). حوضه‌های آبریز ...
  • رنگزن، کاظم، زراسوندی، علیرضا و حیدری، ارسلان، (1387). مقایسة دو ...
  • سازمان آب منطقه‌ای خراسان رضوی، (1378). اطلاعات ایستگاههای هیدرومتری و ...
  • سازمان هواشناسی کشور، (1390)، اطلاعات هواشناسی ایستگاههای سینوپتیک و باران‌سنجی ...
  • شاه‌زیدی، سمیه، (1391). مقیاس در ژئومورفولوژی، پایان‌نامة دکتری ژئومورفولوژی، استاد ...
  • شریعت‌جعفری، محسن و غیومیان، جعفر، (1384). بررسی ارتباط و همبستگی ...
  • شفیعی، الهه، علوی، سید احمد و نادری میقان، نصیر، (1388). ...
  • صادقی، حمیدرضا، نورمحمدی، فرهاد، صوفی، مجید، یثربی، بنفشه، (1388). مدل‌های ...
  • طالقانی، محمود، (1384). ژئومورفولوژی ایران، جلد 1، نوبت 21، تهران، ...
  • علیزاده، امین، (1383). اصول هیدرولوژی کاربردی، جلد 1، نوبت 40، ...
  • غیاثی، نجف‌قلی، عرب‌خدری، محمود، غفاری، علیرضا و حاتمی، حمید، (1384). ...
  • مختاری، لیلا، (1391). آلومتری در ژئومورفولوژی، رسالة دکتری ژئومورفولوژی، استاد ...
  • نورمحمدی، فاطمه، (1385). آلومتری و تولید رسوب آبکندهای بخشی از ...
  • Aksoy H. M. L., Kavvas, (2005). A review of hillslope ...
  • Alexander, G.N, (1972). Effect of catchment area on flood magnitude, ...
  • Avena, G.C., Giuliano, G., Lupia Palmieri, E., (1967). Sulla valutazione ...
  • Bahrami, Sh., (2013). Analyzing the drainage system anomaly of Zagros ...
  • Baroni, C., Noti, V., Ciccacci, S., Righini, G., Salvatore, M.C., ...
  • Bull, William, (1975). Allometric change of landforms: Geological Society of ...
  • Chorley, R. J., (1969). The drainage basin as the fundamental ...
  • Ciccacci. S., Fredi. P., Palmieri. E.L, Pugliese. F ,(1986). Indirect ...
  • DiBiase, Roman A., Kelin X. Whipple a, Arjun M. Heimsath ...
  • Doorncamp J. C. and CuchlaineA. M., (1971). Numerical Analysis in ...
  • Guarnieri, P., Pirrotta, C., (2008). The response of drainage basins ...
  • Gupta, V, Waymire E, Wang C, (1980). A representation of ...
  • Hafzullah Aksoy, M. Levent Kavvas, b., (2005). A review of ...
  • Harrison, C. G. A., (2000). What factors control mechanical erosion ...
  • Harlin, JM, (1984). Watershed morphometry and time to hydrograph peak, ...
  • Hurtrez, J.-E. And Lucazeau, F. and Lavé, J. and Avouac, ...
  • Leopold, L.B., and Langbein, W.B., (1962). The concept of entropy ...
  • Leopold, L.B., and Wolman, M.G., (1957). River channel patterns: braided, ...
  • Miller, J.P., (1958). High mountain streams: effects of geology on ...
  • Montgomery, D.R., Brandon, M.T., (2002). Topographic controls on erosion rates ...
  • Restrepo, J. D. B. Kjerfve, M., Hermelin, and J.C. Restrepo., ...
  • Seta.M.D, Monte.M.D, Fredi.P, Palmieri. E.L (2007). Direct and indirect evaluation ...
  • Shabanian E. O, Bellier, L Siame, MR. Abbassi, D Bourlès, ...
  • Strahler A. N, (1957). Quantitative Analysis of Watershed Geomorphology, Transactions ...
  • Strahler, A.N., (1950). Equilibrium theory of erosional slopes approached by ...
  • Suresh, M.; Sudhakar, S.; Tiwari, K. N. & Chowdary, V. ...
  • Tuseta, J. D. Vericata, b, R, Batallaa ,(2016). Rainfall, runoff ...
  • Vanoni, V. A., (Ed) (1975). Sedimentation Engineering ,Manuals & Reports ...
  • Walling, D.E., HE, Q., (1994). Rates of overbank sedimentation on ...
  • Zhang H.Y, a, b, Z.H. Shi a, c N.F. Fanga, ...
  • نمایش کامل مراجع