ارزیابی آلودگی فلزات سنگین در خاکهای پیرامون معدن سرب و روی کوشک بافق با استفاده از شاخصهای آلودگی و تجزیه و تحلیل مولفه اصلی
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 406
فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GEP-31-1_002
تاریخ نمایه سازی: 20 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
آلودگی خاک با فلزات سنگین، مسئله مهمی است. این پژوهش با هدف بررسی غلظت فلزات سنگین (کادمیم، مس، آهن، منگنز، سرب و روی) در ۱۰۲ نمونه خاک معدن سرب و روی کوشک شهرستان بافق در استان یزد انجام و غلظت به روش مربع لاتین تعیین شد؛ همچنین ارزیابی آلودگی خاک با استفاده از عامل آلودگی (CF)، غنیشدگی (EF) و شاخص زمینانباشتگی (Igeo) انجام شد. نتایج نشان داد میانگین مقادیر کادمیم، مس، آهن، منگنز، سرب و روی در خاکهای منطقه بهترتیب ۲۶/۰، ۳۹/۰، ۱/۴، ۳/۵، ۹/۴۰ و ۹/۵۱ میلیگرم بر کیلوگرم است و در این بین، کادمیم، سرب و روی از حد آستانه ایران و جهان فراتر رفتهاند. در تمامی شاخصهای محاسبهشده، بیشترین مقدار به عنصر سرب مربوط بوده که دلیل آن، نوع سنگ مادری و زمینشناختی و فعالیتهای انسانی است. تجزیه و تحلیل آماری چندمتغیره، مولفه اصلی و تجزیه و تحلیل خوشهای نشان داد فلزات سنگین بررسیشده در دو گروه طبقهبندی میشوند؛ گروه اول شامل عناصر مس، کادمیم، سرب و روی است که سرب و روی عمدتا از آلودگیهای سنگشناختی و فعالیتهای انسانی ناشی از معدنکاری و ترافیک تاثیر میپذیرند؛ گروه دوم شامل منگنز و آهن است که این عناصر نیز از منابع سنگشناسی و انسانشناختی ناشی از فعالیتهای کشاورزی و کودهای شیمیایی تاثیر میپذیرند. با توجه به اینکه خاک منطقه پژوهش علاوه بر عناصر سرب و روی به سایر فلزات سنگین نیز آلوده است، انجام پژوهشهای بیشتر در منطقه برای ارزیابی برنامههای راهبردی مدیریت منابع خاک ضروری است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
زهرا سهرابی زاده
دانشجوی دکتری گروه مدیریت مناطق خشک و بیابانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
حمید سودایی زاده
دانشیار گروه مدیریت مناطق خشک و بیابانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
محمد علی حکیم زاده
دانشیار گروه مدیریت مناطق خشک و بیابانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
روح الله تقی زاده مهرجردی
استادیار گروه مهندسی طبیعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران
محمد جواد قانعی بافقی
استادیار گروه مهندسی طبیعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :