تبیین نقش عوامل ژئوپلیتیکی بر سیاست خارجی عمان

دولتها،بهتبع نیازهای داخلی، موقعیت ژئوپلیتیکی، و نیز تحت تاثیر ساختار و عملکرد نظام بینالمللی، جهتگیریها و استراتژیهای خاصی را بهمنظور تامین هدفها و منافع ملی خویش برمیگزینند. کشور عمان ازنظر ژئوپلیتیکی در منطقهای متشنج همراه با خصومتهای سیاسی و تنشهای خونین احاطهشده و سیاست خارجی آن متفاوتتر از سایر کشورهاست. این کشور در چارچوب سیاست بیطرفی مثبت با حفظ روابط حسنه باقدرتهای منطقهای و بینالمللی در کاهش تنش بین کشورهای عربی و غیرعربی موثر بوده و در تعاملات خود توانسته بین منافع متعارض همسایگان و قدرتهای تاثیرگذار توازن ایجاد کند. سوال اصلی مقاله این است که چه عوامل ژئوپلیتیکی بر سیاست خارجی عمان تاثیرگذارند؟ هدف آن است که با ارائه چارچوبی از الگوی رفتاری عمان در سطح منطقه و بینالملل نقش عوامل ژئوپلیتیکی موثر بر سیاست خارجی عمان تبیین شود. در پاسخ به پرسش اصلی مفروض نویسندگان این است که موقعیت جغرافیایی و واقعشدن عمان در جنوب تنگه هرمز، قرارگرفتن در کانون استراتژی قدرتهای بحری و بری، سواحل طولانی و بنادر استراتژیک؛ میانهروی، اعتدال، دوری از افراطگرایی مذهبی، رابطه مسالمتآمیز همراه با تسامح و تساهل برگرفته از مذهب اباضیه؛ ژئوپلیتیک مرز، دوپارگی قلمرو عمان و تنگناهای امنیتی ناشی از آن؛ کمبود انرژی، منابع نفتی محدود و رو به اتمام و هزینه بالای استخراج آن؛ کمبود جمعیت و ضعف قدرت نظامی و نیاز به کارشناسان و مستشاران نظامی خارجی و متکی به قدرت های غربی بر الگوی رفتاری و نوع سیاست خارجی عمان تاثیرگذار است. پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی و با تکیهبر منابع کتابخانهای انجامشده و برای تبیین سیاست خارجی عمان از نظریه بیطرفی مثبت استفادهشده است.

کلیدواژه ها:

بیطرفی مثبت ، خاورمیانه ، ژئوپلیتیک ، سیاست خارجی ، عمان