مرجان مشفقی - گروه مدیریت، دانشکده مدیریت، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
هادی رزقی شیرسوار - گروه مدیریت، دانشکده مدیریت، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
محمد صادق ضیایی - گروه مدیریت، دانشکده مدیریت، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
مریم مصلح - گروه مدیریت، دانشکده مدیریت، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

پیشینه و اهداف: سرمایه انسانی در سازمانها و نهادهای آموزشی، یکی از مهمترین ارکان سرمایه به شمار می آید که مدیریت استعداد می تواند در ارتقا آن کمک نماید. هدف اصلی این پژوهش "ارائه مدل مدیریت استعداد مدیران مدارس متوسطه شهر شیراز" می­باشد. روشها: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه گردآوری دادهها از نوع تحقیقات توصیفی از نوع پیمایشی به شمار میآید. ابزار بکار رفته در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته ۳۹ گویهای بوده است. در مطالعه مقدماتی ابزارها و پرسشنامه های متعددی در زمینه مدیریت استعداد وجود داشته که این پرسشنامه ها تنها ابعاد سه گانه جذب، نگهداری و ارتقا مدیریت استعداد را مورد بررسی قرار می دادند. لذا در جهت بکارگیری ابزار دقیق تر اقدام به تدوین پرسشنامه محقق ساخته شده است. و با توجه به بکارگیری پرسشنامه محقق ساخته از آزمون تحلیل عاملی اکتشافی از طریق روایی سازهای مورد تایید واقع شده است. جهت تدوین پرسشنامه ابتدا از طریق مطالعه پیشینه تجربی موجود و برخی از منابع مرتبط با مدیریت استعداد، مولفه های اصلی اثرگذار بر مدیریت استعداد شناسایی و احصا شد. در این پژوهش از تحلیل عاملی اکتشافی برای گزینش تعداد عامل­ها و ارزش ویژه کمک گرفته شده است. ارزش ویژه، مقدار واریانس از کل آزمونها است که توسط عوامل استخراج می­شود. بر مبنای این معیار، حداقل ارزش ویژه جهت انتخاب عامل، بزرگتر از یک می­باشد. نتایج دو آزمون کی ام او و بارتلت برای انجام تحلیل عاملی برای داده­های تحقیق بسیار مناسب بوده است. زیرا مقدار شاخص KMO برابر با ۷۶۸/۰ و میزان سطح معنی­داری این آزمون ۰۰۰/۰ است. بنابراین می­توان گفت داده­ها از تناسب مورد قبولی برای آزمون تحلیل عاملی برخوردارند.جهت تایید پایایی ابزار پژوهش، پس از اخذ و تایید روایی ابزار (به شیوه روایی سازهای) پرسشنامه احصا شده در اختیار ۳۰ نفر از اعضا جامعه مورد پژوهش قرار گرفت و در نهایت پایایی پرسشنامه نیز از طریق روش آلفای کرونباخ به تایید رسیده است و آلفای کل ۸۹۹/۰ بدست آمد که موید پایایی بالای پرسشنامه بود. جامعه اماری این پژوهش شامل کلیه مدیران مدارس متوسطه شهر شیراز میباشند که در مجموع شامل ۱۸۸ مدرسه در چهار منطقه آموزش و پرورش شهر شیراز را شامل میشود که بصورت تمام شماری اقدام به انتخاب مدیران این مدارس شده بود. یافتهها: اجرای آزمون معادلات ساختاری نشان داد بالاترین ضریب مسیر مربوط به مولفه ارزیابی و کشف استعداد، جایگاه دوم مربوط به مولفه جذب استعداد، جایگاه سوم مربوط به مولفه حفظ استعداد ، رتبه چهارم ارتقا استعداد و در نهایت در رتبه پنجم مولفه توسعه و آموزش استعداد قرار دارد. نتایج حاصل از اجرای آزمون رتبهای فریدمن نشان میدهد با توجه به درجه آزادی (۴) و کای اسکوئر (۱۳۹/۸۵۶) و سطح معنیداری (۰۰۰/۰) نشان میدهد، مولفههای پنجگانه مورد بررسی دارای میانگینهای متفاوت میباشد. بالاترین میانگین مربوط به مولفه جذب استعداد(میانگین ۵) در رتبه نخست و در رتبه دوم مولفه توسعه و آموزش (میانگین ۸۴/۳)، حفظ استعداد در رتبه سوم (میانگین ۴۱/۲)، رتبه چهارم ارتقا استعداد (میانگین ۰۸/۲) و در رتبه پنجم و انتهایی ارزیابی و کشف استعداد (میانگین ۶۷/۱) قرار دارد. نتیجهگیری: نتایج حاصل از اجرای پژوهش نشان داد مولفه های متعددی همانند توسعه و آموزش، ارزیابی و کشف استعداد و ارتقا استعداد بر مدیریت استعداد مدیران در مدارس اثرگذار می باشد. ضروری است در جهت ارتقا سرمایه انسانی در آموزش و پرورش مدل مدیریت استعداد به­صورت کاربردی به­کار گرفته شود.

استعداد, مدیریت استعداد, مدارس متوسطه