مرضیه آزادارمکی - استادیار دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران،

محوریت دادن به ساخت و معماری مهدکودکها در جهان، انقلابی در برنامه آموزشی کودکان بود که از سال ۱۸۳۰ شروع شد و همچنان ادامه دارد. از این زمان به بعد است که معماران و سازندگان مهدکودکها تلاش بسیاری در نوسازی مهدکودک ها کردند. گروهی از آنها بیشترین وقت خود را صرف دوام، فضا و هزینههای طراحی در مهدکودکها کردند و ایجاد خلاقیت و ارتباط با محیط را در این فضاهای انسانساخت محوریت بخشیدند. امروزه در طراحی معماری خاص کودک معیارهایی فراتر از ابعاد و اندازهها مورد مطالعه قرار میگیرند؛ هرچند در ایران همچنان مهدکودکهای طراحی شده در استانداردهای اولیه دارای نواقصی بسیار هستند. مسئلهای که در این مقاله مورد توجه قرار گرفته است، شناخت مقایسهای بین معماری مهد کودک در تهران و تورنتو (دو شهر مهم و پر جمعیت و چالش) میباشد. در مطالعه صورت گرفته بر اساس بهرهگیری از رویکرد نظری کریستوفر دی، از روش مشاهده و مصاحبه، به مقایسه تعدادی مهدکودک در تهران و در مقابل تعدادی در تورنتو کانادا پرداختهایم. حاصل این تحقیق نشان از این دارد که معماری مهدکودکهای ایران در زمینههایی چون استانداردهای فضایی، ابعاد و دید و منظر دارای ضعف میباشند در حالی که در معماری مهدکودکهای تورنتو، معماری وابسته به آموزش، هنر و خلاقیت طراحی شده است. با توجه به نیاز اولیه معماری مهدکودک به ملاحظات کودکانه به چنین جمعبندی دست یافتیم که در معماری مهدکودک ایرانی بر خلاف معماری مهدکودک غربی ملاحظات کودکانه در کمترین حد خود دیده شده است.

معماری مهدکودک, تهران, تورنتو, تناسبات فضایی