سارا عطایی نظری - دانشجوی دکتری گروه علوم دام و طیور، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران
عبدالله محمدی سنگ چشمه - استادیار دانشگاه تهران، تخصص: بیوتکنولوژی تولیدمثل
محمدرضا بختیاری زاده - دانشیار، پردیس ابوریحان، تخصص: ژنتیک و اصلاح نژاد دام/ ژنتیک مولکولی/ بیوانفورماتیک
علی اسدی الموتی - استادیار، عضو هیات علمی دانشگاه تهران - ابوریحان، تخصص: تغذیه نشخوارکنندگان
علی فولادی نشتا - استاد گروه دامپزشکی ، رویال کمبریج، دانشگاه لندن، لندن، انگلیس

هدف از این مطالعه، بررسی اثر غلظت­های مختلف لیپوپلیساکارید در محیط کشت بر بلوغ تخمک، توانایی تکوینتخمک و فراسنجه­هایمرتبط با محیط کشت بلوغ شامل گلوکز، پیروات، لاکتات و اسیدآمینه گلوتامین بود. تیمار­های آزمایشی شامل غلظت­های صفر (شاهد)، ۰/۰۱، ۰/۱، ۱ و ۱۰ میکروگرم در میلیلیتر لیپوپلیساکارید در محیط کشت بلوغ تخمک بود. تخمکها بههمراه سلول­های کومولوس اطراف آن در حضور غلظت­های مختلف لیپوپلیساکارید کشت داده شدند. پس از ۲۴ ساعت محیط کشت جمع­آوری و درصد بلوغ تخمکها، درصد تسهیم و تولید بلاستوسیست محاسبه شد. درصد بلوغ تخمک در تیمار با سطح ۱۰ میکروگرم در میلیلیتر از لیپوپلیساکارید پایین­ترین بود (p<۰/۰۵). در بین فراسنجه­های اندازهگیریشده، تنها غلظت گلوکز در پاسخ به سطوح افزایشی لیپوپلیساکارید موجود در محیط کشت به­صورت خطی کاهش یافت (p<۰/۰۵)، به­طوریکه تیمار ۱۰ میکروگرم در میلیلیتر لیپوپلیساکارید غلظت گلوکز پایین­تری نسبت به تیمار­های دیگر داشت. درصد تسهیم در تیمار دارای ۱۰ میکروگرم در میلی­لیتر لیپوپلیساکارید در مقایسه با بقیه تیمار­ها پایین­تر بود (p<۰/۰۵). همچنین سطوح ۱ و ۱۰ میکروگرم در میلیلیتر از لیپوپلیساکارید منجر به کاهش معنیدار درصد تولید بلاستوسیست در مقایسه با تیمار شاهد شد (p<۰/۰۵). براساس نتایج این پژوهش، لیپوپلیساکارید اثرات منفی بر تکوین تخمک گوسفند دارد و اثرات آن احتمالا از طریق تاثیر بر مسیر­های مرتبط با متابولیسم انرژی میانجی­گری می­گردد. بهکارگیری برنامه­های مدیریتی به­منظور کنترل عوامل افزایش­دهنده غلظت لیپوپلیساکارید در دوره تولیدمثل می­تواند از کاهش عملکرد تولیدمثلی دام جلوگیری کند.

بیماریهای عفونی, تخمک, دیواره سلول باکتریایی, عملکرد تولیدمثلی, میش