مرتضی مردیها - هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

در میانه قرن شانزدهم، کتاب درباره چرخش افلاک آسمانی کپرنیک منتشر شد و این حادثه به انقلاب کپرنیکی علم مشهور شد. این حرکت با چاپ کتابهای کپلر و گالیله در حوالی تغییر قرن ادامه یافت. بنا بر قول مشهور، در این انقلاب روشی، جز و کل یا استقرا و قیاس جای خود را عوض کردند. در علم قدیم، اعتبار اصلی از آن معدود گزارههای کلیای بود که انبوه گزارههای جزئی از آن کسب ارزش میکردند. این روش برعکس شد و در علم جدید، قوانین کلی و کلان معدود، اعتبار خود را از انبوه گزارههای جزئی و خاص میگرفتند. به عبارتی، اعتبار ذاتی از آن گزارههای خاص و جزئی (تجربی) بود و بالعرض به قوانین عام و کلی میرسید. متعاقب این انقلاب روشی در علم، تحولات بزرگی هم در فلسفه سیاسی رخ داد. فرضیه مقاله حاضر این است که این تحول در فلسفه سیاسی از تحول مذکور در فلسفه علم تاثیر پذیرفته است.

انقلاب علمی, انقلاب سیاسی, قانون کلی, مشاهده جزئی, حاکم, شهروند