بررسی تغییرات غلظت برخی فلزات سنگین در خاک های سطحی منطقه دشت بسطام

رونق فعالیت های کشاورزی و استفاده غیرمتعارف از کودهای شیمیایی و آفتکش ها، دفع نادرست فاضلاب های شهری و شهرک های صنعتی می تواند باعث آلودگی خاک منطقه و در نتیجه نفوذ به آب زیرزمینی می شود. هدف از این پژوهش، خطر زیست محیطی فلزات سنگین در خاک مناطق شهری، کشاورزی و صنعتی با استفاده از شاخص های کیفی در دشت بسطام می باشد. آلودگی فلزات سنگین آرسنیک، سرب، مس و روی با استفاده از شاخص های زمین انباشتی، شاخص بار آلودگی و شاخص خطر بالقوه زیست محیطی محاسبه شد. نتایج نشان داد تمام عناصر نسبت به استاندارد جهانی، در حد مجاز می باشند ولی بیشترین غلظت در بین عناصر به عنصر روی با مقدار ۹۲mg/kg تعلق دارد. غلظت عناصر در قسمت های غربی و جنوبی به علت وجود شهرها و کاربری های صنعتی و کشاورزی نسبت به دیگر نقاط منطقه بالاتر میباشد. میانگین عناصر آرسنیک، مس و روی در کلاس ۱ شاخص (geo)I قرار می گیرند ولی بر اساس شاخص PLI تمام عناصر کمتر از ۱ می باشد که نشان دهندهی عدم آلودگی می باشد. مقادیر به دست آمده طبق شاخص RI نشان دهنده عدم خطر زیست محیطی عناصر در منطقه می باشند.

کلیدواژه ها:

آلودگی خاک ، شاخص های کیفی ، استاندارد جهانی ، فلزات سنگین ، خطر زیست محیطی