قراه فی موقف الامام الشافعی من علم الکلام

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: شافعیان در گستره تمدن ایران اسلامی
  • کد COI اختصاصی: SHAFIAN01_012
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 260
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

السید زهیر المسیلینی

باحث فی الفکر الاسلامی، من تونس (استاذ مساعد حاصل علی الدکتوراه فی علم الکلام الاسلامی ، ومحاضر ومدیر قسم علم الکلام الاسلامی فی جامعه المصطفی العالمیه – فرع جرجان)

چکیده

اختلف العلما ممن عاصروا نشو علم الکلام وبعض المراحل التی مر بها ،بین موید لهذا العلم یری ان الاشتغال به مباح ان لم یکن فرضا من فروض الکفایه، وبین معارض للاشتغال به یری ان الخوض فیه من الامور التی تخالف شریعه الله سبحانه وتعالی، فحرم تعلمه وتعلیمه والمناظره به، بل وصل الامر ببعضهم الی تحریم مجالسه المشتغلین به،واطلق علیهم اسم (اصحاب البدع). ولم یکن هذا الجدل والاستنکار لعلم الکلام قد رافق نشاته فحسب بل امتد الجدل فی مشروعیته مرورا بتبیین ملامحه ، وانتها بالمرحله التی استقرت فیها مفاصله واصبح علما قائما بذاته له اسلوبه ومبادئه ومسائله بوصفه علمامن العلوم الرائجه والمتداوله بین المسلمین.و انقسمت الآرا حول مشروعیه علم الکلام الی ثلاثه اتجاهات رییسیه، هی: الاتجاه الاول:و هو الاتجاه المعارض و المناهض لعلم الکلام ،حیث لم یکتفی اصحاب هذا الاتجاه برفضهم لعلم الکلام بصوره مطلقه فحسب بل وصل الامر بهم الی افراد هذا الموضوع بکتب رکزوا فیها علی ذم علم الکلام والتحذیر من الاخذ بمنهجه ، وربطوا ذلک کله بامور شرعیه و شددوا التنکیر علی المشتغلین به واعتبروهم من المبتدعه، وممن نسب الیه هذا القول الامام الشافعی (رحمه الله) حیث نقلت عنه اقوال فی ذمه لعلم الکلام والمشتغلین به. ولم یکن موقف الشافعی من الدلیل الکلامیمبنی ا علی شکل الدلیل وصیاغته المنطقیه فقط؛ بل کان ینظر الی الامر الاهم وهو الغایه من ایراد الدلیل؛ فالدلیل الکلامی اداه یستخدمها المتکلم لیصوغ فیها افکاره ومعارفه التی اخذها عن طریق العقل او النقل کی یثبت دعواه او یدفع بها هجوم خصمه او یبین اللوازم الفاسده المترتبه علی مقاله الخصم.وهی بجملتها توکد لنا ان الامام الشافعی یسعی الی نقد الدلیل الکلامی من حیث الصیاغه ومن حیث الغایه معا.

کلیدواژه ها

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.