خشونت و راهکارهای پیشگیری از آن در جامعه

پرخاشگری و خشونت در شمار آن دسته از پدیده های اجتماعی است که به رغم تنفر و بیزاری بشر از آن، در تمامی ادوار تاریخ زندگی اجتماعی و تعامل افراد، گروه ها، نهادها، ملت ها و دولت ها حضور پردامنه یا محدود داشته است. روایت وحیانی از تاریخ خشونت، پیشینه آن را به زمانی بر می گرداند که نخستین و کوچک ترین نهاد جامعه انسانی متشکل از آدم و حوا همسرش در بهشت می زیستند و بر اثر خشونت و فریب کاری ابلیس که بر آنها روا رفت از بهشت رانده شدند و بذر کینه و دشمنی کاشته شده میان آدم و ابلیس، با هبوط آن جمله به زمین، به همراه آورده شد. اما حقیقت این است که انسان همواره با خشونت زیسته، و علیرغم تمامی تلاش هایش، طی تمامی دوران تمدن آفرینی و قانون پذیریش، برای مهار پرخاشگری انسانی خود، گر چه موفقیت های زیادی هم داشته، ولی هنوز خشونت یکی از مهمترین مسائل و معضلات جهان انسانی معاصر است. مسئله ای که طی یک قرن گذشته توجه رشته های گوناگون علوم انسانی و تجربی را بیش از پیش به خود معطوف کرده و همواره به اشکال مختلف در جنبه های زندگی روزمره و حتی در خلق آثار هنری و ادبی و پیشرفت های علمی که عالی ترین رفتارهای انسانی است، نقش محوری داشته و مطرح بوده است . در این مقاله که با روش کتابخانه ای ، توصیفی تهیه شده است به بررسی خشونت ومنشا آن ، علل و عوامل خشونت از دیدگاه قرآنی، تاریخی، زیستی، روانی و اجتماعی پرداخته شده است . مقوله حاضر در پی تبیین آموزه های قرآنی در باب جلوگیری از خشونت به دلیل آنکه صبغه غالب آن هدایت گری و تعالی بخشیدن به انسان و جامعه انسانی است، راهبردهای عینی و عملی ارائه می دهد. قرآن کریم به عنوان کاملترین نسخه هدایت بشری با نگاه کلی به موضوع خشم ، آن را مفهوم شناسی کرده و با بیان راهکارهای صحیح و ارزشمند گاه به شکل مستقیم و در قالب امر و نهی و گاه غیر مستقیم و در لابلای داستان های حکیمانه و زیبا در راستای مدیریت این پدیده روانی بر آمده است.

کلیدواژه ها:

خشونت ، قرآن ، صلح ، تروریسم ، جامعه