آرش پسران - دانشگاه علم و صنعت ایران
سها پورمحمد - دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان واحد خوراسگان

در طول تاریخ بشر، همواره ساختمان هایی وجود داشته اند که تنها و تنها از سازه شکل می گرفته اند، خانه اسکیموها، چادر سرخپوستان و خانه های گلین چین و ایران همگی از چنین نمونه هایی هستند. جامعه امروز، جامعه سرعت و اختصار است. امروزه برج ها و دهانه های بزرگ به مرزهای عالم امکان سازه پای نهاده اند، نمونه هایی که در آن ها به نهایت سبکی و خلوص سازه نیازمندیم و در مواردی نیز پیامد های فنی چنان مهم می شود که برنامه های طراحی معماری را تعیین می کند؛ و در اینجاست که همکاری نزدیک مهندسان معمار و سازه و یا کمک گرفتن از مهندس مسلط بر کاربرد معماری و سازه به طور هماهنگ و همزمان لازم می گردد، تا روند طرح به صورت یکپارچه و همزمان انجام گیرد. ازین رو در این نوشتار با توجه به ویژگی های مثبت سازه های بی آرایه از جمله: سبک سازی بنا، صداقت سازه و پرهیز از حشویات؛ و در نتیجه کاهش هزینه ها، خلاقیت های متنوع و در نتیجه ایجاد منظر بصری جذاب با فرم های سازه ای معمارانه، اهمیت یافتن بعد زیبایی شناسی در طراحی سازه، پیوستگی هرچه بیشتر مهندسین سازه و معمار را طلب می نماید. متاسفانه در کشورمان ایران، چندان به مباحثی از این دست توجه نشده است و گاهاً شاهد مشکلاتی چند، به دلیل عدم وجود چنین سیستم هایی هستیم. در این راستا این مقاله ریشه این کمبود را در مباحث آکادمیکی در دانشگاه ها جستجو می کند، مباحثی که به عنوان مثال منجر به خلق سازه هایی چون بال های موزه هنر میلواکی و یا پوشش های فرودگاه جده می گردد، مثال هایی ابتدایی برای سازه ای به مثابه معماری و معماری به مثابه سازه. سازه ای که به عنوان نمونه، هدف زیبایی شناسانه خود را با سازه بیان می کند و بالعکس. بنابر این با بررسی نمونه های موجود آکادمیکی کشور شامل گرایش تکنولوژی معماری دانشگاه هنرهای زیبا و گرایش فناوری دانشگاه علم و صنعت ایران به عنوان نزدیکترین نمونه ها به مطالعه؛ گرایشی متفاوت از آن ها، از ترکیب سازه و معماری با عنوان سازه به مثابه معماری پیشنهاد داده شده است. که در آن سازه همان فضای معماری خواهد بود و معماری سازه و مباحث زیبایی شناسی، در ردیف اهمیت ویژگی های فنی آن قرار خواهد گرفت، پس لازم می گردد که معمار همان مهندس سازه باشد و از ترکیب این دو در یک شخصیت بتوان به تمام جوانب طراحی یعنی طراحی فضا، نیازهای انسانی، رواشناسی فضا که با روانشناسی سازه در ارتباط خواهد بود، رابطه کاربری ها با سازه و فرم فضایی و سایر اصول طراحی معماری و طراحی سازه در طراحی توجه نمود.

سازه به مثابه معماری، تعامل بین رشته ای، تحصیلات آکادمیک، معماری سازه