فرزانه میکائیلی منیع - دانشیار، گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ایران
لیلا خورشیدی نازلو - دانشجوی دکترای روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه
شلر آب خیز - دانش آموخته کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه ارومیه

تغییرات منظم زمانی در تمامی چرخه های موجودات زنده مانند ترشح هورمونها، فعالیتهای قلبی، ریوی، سوخت و ساز بدن، درجه حرارت بدن، فعالیت سیستم عصبی، چرخه خواب بیداری و هوشیاری ذهنی نقش دارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ترجیح صبحگاهی- عصرگاهی، فرسودگی تحصیلی، مدل پنج عاملی شخصیت و رضایت از زندگی در نوجوانان دختر ایرانی انجام شده است. دراین پژوهش ۳۵۴ دانش آموز دختر با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شده و به پرسشنامه های پنج عامل بزرگ شخصیت ( کوستا و مک کری،(۱۹۹۲، پرسشنامه ی صبحی - عصری( هورن و استبرگ، (۱۹۷۶ ، پرسشنامه فرسودگی تحصیلی( سالما-آرو، (۲۰۰۵ و پرسشنامه چند بعدی رضایت از زندگی (هوبنر،(۲۰۰۱ پاسخ دادند . داده ها با استفاده از روش توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و روش آماری تحلیل کوواریانس چندمتغیره تجزیه تحلیل شدند. مقایسه های تعقیبی شفه در روانجوری نشان داد که میانگین تیپ صبحگاهی به صورت معناداری بیشتر از میانگین تیپ های میان روزی و عصرگاهی است. میانگین تیپ عصرگاهی در مورد صفت گشودگی به تجربه بیشتر از تیپهای صبحگاهی و میان روزی است. همچنین میانگین صفت با وجدان بودن تیپ میان روزی بیشتر از تیپ صبحگاهی و میانگین تیپ عصرگاهی نیز بیشتر از تیپ صبحگاهی میباشد. فرسودگی تحصیلی تیپ عصرگاهی بیشترین میانگین را از تیپ صبحگاهی و میان روزی دارد. نتایج همچنین نشان داد که میانگین رضایت از زندگی تیپ صبحگاهی به صورت معنا داری بیشتر از میانگین تیپ عصرگاهی است. تیپ های زمانی میتوانند جنبه های متعددی از زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهند، رضایت از زندگی نیز یکی از مهمترین متغیرهایی است که می تواند تحت تاثیر این تیپها قرار گیرد.

تیپهای صبحگاهی-عصرگاهی، فرسودگی تحصیلی، صفات شخصیت، رضایت از زندگی، دانش آموزان