به‏ کارگیری روش چانه‏زنی نش نامتقارن جهت تخصیص بهینه منابع آبی مشترک در شرایط ورشکستگی

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: دو فصلنامه آب و توسعه پایدار، دوره: 7، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_WSD-7-4_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 270
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

معین ایرانشاهی

کارشناسیارشد مهندسی منابع آب، دانشگاه بوعلی سینا همدان، ایران

صفر معروفی

استاد گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بوعلی سینا همدان، ایران

امید نصیری قیداری

دکترای مهندسی منابع آب، کارشناس سازمان آب منطقهای استان زنجان، ایران

چکیده

تحت شرایط کمبود آب ناشی از محدودیت منابع آب و بهره‏برداری بی‏رویه، مدیریت مبتنی بر مشخصه‏های انعطافپذیری، عدالت و پایداری منابع آب میتواند نقش مهمی در جلوگیری از ادامه روند بحرانزا و کاهش نزاع آببران ایفا نماید. در این پژوهش با استفاده ترکیبی از مفاهیم ورشکستگی و چانه‏زنی نش نامتقارن، به ارائه چارچوب تخصیص بهینه منابع آبی مشترک پرداخته شد. حوضه آبریز اترک شامل استانهای گلستان، خراسانهای شمالی و رضوی به‏عنوان مطالعه موردی منظور شد. ابتدا به ‏وسیله مدل بهینهسازی نش در حالت متقارن و نامتقارن تخصیص آب در این حوضه صورت پذیرفت، در کنار این مدل از روشهای متداول در رویکرد ورشکستگی نیز استفاده شد و با مدل چانهزنی نش مقایسه شد. نتایج نشان داد با لحاظ مفروضات مختلف، مدل چانهزنی پیشنهادی قادر به پوشش نتایج قوانین ورشکستگی متداول می‏باشد. همچنین دخیل نمودن پتانسیل آب تولیدی در تعیین وزن آب‏بران در مدل چانهزنی نش نامتقارن می‏تواند گام مهمی در جهت تخصیص عادلانه‏تر آب باشد و در این حالت تخصیص آب استان‏های گلستان و خراسانهای شمالی و رضوی به‏ترتیب ۱۳۸، ۹۰۲ و ۱۷۴ میلیون متر مکعب در سال می‏شود. با انجام تحلیل حساسیت، نتایج نشان داد، با تغییر وزن نسبی، رتبه درصد تامین آب آب‏بران دچار تغییر می‏شود. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که مدل انعطاف‏پذیر پیشنهادی با فراهم نمودن امکان مذاکره، میتواند ابزار مدیریتی کارایی جهت حل مسائل کلان تخصیص منابع آب مشترک به‏شمار رود.

کلیدواژه ها

تحلیل حساسیت, تخصیص آب, چانهزنی نش, حوضه اترک, ورشکستگی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.