بررسی تطبیقی مفهوم فقهی«شبهه دارئه»؛ سازوکارکیفرزدایانه

طرح فرضیههای گوناگون در رابطه با قاعده حقوقی و مدل فقهی قاعده درا به دلیل خلا در معیارهای عینی بازشناسی شبهه دارئه، ابهامها و تعارض آرا را برانگیخته است. از قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ قیود روشنی برای کیفرزدایی از رهگذر شبهه بهدست نمیآید. پس از تحلیل مفهومی انگاره حقوقی شبهه مواردی از قبیل کارکرد شکلی یا ماهوی و درنظر گرفتن ملاک امتنانیبودن یا نبودن در حجیت آن، باید موردبحث قرار گیرد. مساله اساسی از دیدگاه نگارندگان آن است که کدام اثر از آثار شبهه باید اعمال و چه راهبردهایی باید در این حالت اتخاذ شود تا ضمن انطباق با نصوص شرعی، در نهایت، آسیبهای حاصل از تطبیق کارکردی شبهه در نظام قضایی کاهش یابد. نتیجه این پژوهش، احراز تعامل مستقیم شبهه با بایستههای کارکردی مانند اصل فردیکردن کیفر و نگرش هدفمحور به کیفرها خواهد بود. طرح فرضیههای گوناگون در رابطه با قاعده حقوقی و مدل فقهی قاعده درا به دلیل خلا در معیارهای عینی بازشناسی شبهه دارئه، ابهامها و تعارض آرا را برانگیخته است. از قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ قیود روشنی برای کیفرزدایی از رهگذر شبهه بهدست نمیآید.

کلیدواژه ها:

شبهه دارئه ، کیفرزدایی ، مقاصد کیفری شریعت