اثر تنش شوری بر برخی عناصر معدنی و ویژگیهای بیوشیمیایی گیاه دارویی زنیان (Carum copticum L. C.B. Clarke)

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه به زراعی کشاورزی، دوره: 23، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JCI-23-1_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 326
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سعید دوازده امامی

دانشیار، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (AREEO)، اصفهان، ایران.

شکوفه انتشاری

استادیار، گروه فیزیولوژی گیاهی، دانشگاه پیام نور اصفهان، اصفهان، ایران

مرضیه اله دادی

دانشآموخته دکتری، گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

شهرام یاسمنی

دانشآموخته کارشناسیارشد، گروه فیزیولوژی گیاهی، دانشگاه پیام نور اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

بهمنظور بررسی اثر شوری بر برخی ویژگی­های گیاه دارویی زنیان (Carum copticum L. C.B. Clarke)، آزمایش مزرعه­ای در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در اصفهان در سال ۱۳۹۲ انجام شد. تیمارها سطوح مختلف آب شور ۳ (شاهد)، ۶، ۹ و ۱۸ دسیزیمنس بر متر) بودند. صفاتی شامل عملکرد، ویژگی­های بیوشیمیایی، عناصر معدنی، میزان و کیفیت اسانس بذر تعیین شدند. نتایج نشان داد که افزایش شوری سبب کاهش عملکرد بیولوژیک و عملکرد بذر شد. تغییر اجزای اسانس بذر در اثر تنش شوری کم بود. مهمترین ترکیب در اسانس تیمول بود که ۱/۵۶ تا ۲/۶۱ درصد اسانس را بهخود اختصاص داد. بیشترین غلظت پروتئین کل (ریشه ۶/۳ و اندام هوایی ۲/۸ میلی­گرم در گرم ماده خشک) به تیمار شاهد اختصاص داشت و با افزایش سطوح شوری بهصورت معنی­داری کاهش یافت. افزایش شوری، میزان پرولین و قندهای احیاکننده را افزایش داد، بهطوریکه بیشترین میزان پرولین ریشه ۱۲ میلی­گرم در گرم ماده تر و قندهای احیاکننده (ریشه ۵/۳۰ و اندام هوایی ۶۲ میلی­گرم در گرم ماده خشک) در شوری ۱۸ دسیزیمنس بر متر حاصل شد. افزایش سطوح شوری میزان ترکیبات فنلی اندام هوایی را افزایش داد اما این افزایش معنی­دار نبود. تیمار ۱۸ دسیزیمنس بر متر کمترین غلظت پتاسیم (ریشه ۵ و اندام هوایی ۲۲ میلی­گرم در گرم ماده خشک) و بیشترین غلظت سدیم (ریشه ۵۴ و اندام هوایی ۶۴ میلی­گرم در گرم ماده خشک) را داشت. با توجه به نتایج حاصله، با افزایش شوری میزان اسمولیت­های مقاومکننده در گیاه زنیان افزایش یافت.

کلیدواژه ها

آب شور, اسانس, پرولین, سدیم, عملکرد

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.