ارتباط بعد فراکتالی و ضریب پیچشی در رودخانه های پیچانرودی ( مطالعه موردی : رودخانه مند)

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه هیدرولیک، دوره: 15، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JHYDAN-15-1_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 319
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهرا قدم پور

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد استهبان

مهرداد کشکولی پور

دانشگاه ازاد اسلامی واحد استهبان

محمد رفیع رفیعی

گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جهرم، صندوق پستی ۷۴۱۳۵-۱۱۱، جهرم، ایران

چکیده

رودخانه های پیچانرودی در شکل پلان شامل یک سری پیچ و خم های متناوب می باشند که توسط بازه های مستقیم کوتاه به یکدیگر می پیوندند. هندسه فراکتالی در واقع فضای موجود ریاضی که براساس هندسه اقلیدسی به فضاهای یک، دو و سه بعدی طبقه بندی میگردد را به صورت فضای فراکتالی که نانظمی ها و خصوصیات اشکال در آن بر حسب بعد فراکتالی( یک بعد حقیقی ونه لزوما یک عدد طبیعی) بوده، نمایش می دهد. ‏ ریخت شناسی رودخانه شامل بررسی شکل هندسی رودخانه در پلان، مشخصات نیمرخ طولی (شیب کانال ) و شکل هندسی رودخانه در مقطع و توپوگرافی بستر می باشد. غالبا ریخت شناسی رودخانه ها با هندسه اقلیدسی همراه بوده و ضرایبی مانند ضریب پیچش در مهندسی رودخانه ها با نگرش اقلیدسی و در مختصات دکارتی محاسبه شده اند. در سالهای اخیر هندسه فراکتالی درمقابل هندسه اقلیدسی، در تعیین خصوصیات هندسی اشیا در کاربرد های مختلف مورد استفاده قرارگرفته است. در تحقیق حاضر بعد فراکتالی در رودخانه مند در فاصله زمانی ۱۵ ساله از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۵ محاسبه شده که بعد فراکتال با استفاده از روش شمارش جعبه ای در محدوده ۰۱/۱ تا ۰۹/۱ و به روش تغییرات در محدوده ۱.۰۰۲۷ تا ۱.۹۹۱ در کل مسیر رودخانه تغییر میکند. همچنین در سه پیچانرود طویل وچهارده قوس از مسیر رودخانه نیزمقادیر بعد فراکتال محاسبه و با ضریب سینوسی مقایسه شده اند که ضریب همبستگی خوبی در محدوده ۹۴/۰ تا ۹۹/۰ بین بعد فراکتال با ضریب سینوسی در پیچانرودها به دست امده است.

کلیدواژه ها

هندسه فراکتال, رودخانه پیچانرودی, روش شمارش جعبه ای, ضریب پیچشی, رودخانه مند

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.