تاثیر زاویه آبگیری بر الگوی جریان و انتقال رسوب در اطراف سردهانه آبگیر در رودخانه سینوسی

جریان ثانویه در قوس موجب دورسازی رسوبات بستر از ناحیه خارجی آن میشود. عوامل مختلفی بر میزان رسوب ورودی به آبگیر موثر هستند که در این تحقیق اثر زوایه آبگیری بر نسبت رسوب در دو زاویه حدی ۵۲‏ درجه (ملایم ترین زاویه) و ۹۰ درجه (تندترین زاویه)، به ازای دبیهای مختلف و نسبتهای انحراف جریان به آبگیر مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان میدهد ظرفیت آبگذری آبگیر در زاویه آبگیری۵۲ درجه نسبت به زاویه ۹۰ درجه، حدود ۲۱ درصد در دبیهای مختلف افزایش داشته است، لذا میتوان عرض سردهانه را در زاویه ۵۲ درجه کاهش داد. مقایسه نتایج حاصل از نسبت رسوب انحرافی به آبگیر در این دو زاویه نشان داد تا نسبت انحرافی جریان به میزان ۲۲ درصد، آبگیر با زاویه انحراف ۹۰ درجه، رسوب کمتری را نسبت به زاویه ۵۲ درجه وارد آبگیر نموده است، در این زاویه به دلیل چرخش تند جریان سطحی بسمت آبگیر، زاویه بین جریان سطحی و عمقی زیاد شده (حدود قائمه) و قدرت جریان ثانویه در سردهانه -که تابع این زاویه نیز میباشد- بیشتر شده و کاهش ورود را به همراه داشته است، قدرت جریان ثانویه در سردهانه متاثر از جریان ثانویه در قوس خارجی و زاویه آبگیری میباشد که توسط شاخص Psec تعریف شده است. با افزایش نسبت انحراف جریان در زاویه آبگیری ۹۰ درجه، میدان جریان برگشتی بسمت آبگیر در عرض قوس آبراهه توسعه بیشتری یافته و به بارهای رسوبی متحرک در قوس داخلی نزدیک شده و همانند جریان در قوس خارجی بدلیل قدرت حمل بالا، رسوبات زیادتری را از این ناحیه برداشته و وارد آبگیر میکند و لذا نسبت رسوب ورودی به آبگیر افزایش تصاعدی دارد. در زاویه آبگیری ۵۲ درجه، جریان در حداقل زاویه چرخشی (زاویه حاده) با انحراف بخشی از جریان که در قوس خارجی میباشد آبگیری نموده و با توجه به زاویه کم جریان با امتداد آبگیر، قدرت جریان ثانویه در سردهانه ضعیف بوده و تا نسبت ۲۲ درصد میزان رسوب بیشتری را نسبت به زاویه آبگیری ۹۰ درجه منحرف نموده است.

کلیدواژه ها:

مدل فیزیکی ، رودخانه سینوسی ، آبگیر ، نسبت انحراف ، زاویه آبگیری ، قدرت جریان ثانویه