ورود
مقالات فارسیISIکنفرانسهاژورنالها

محوطه کهیروII: شواهدی از فلزگری مس در سرشاخههای هلیلرود در اوایل هزاره چهارم پیش از میلاد

محل انتشار: دوفصلنامه پژوهه باستان سنجی، دوره: 6، شماره: 2
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 256

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:
https://civilica.com/doc/1189568

شناسه ملی سند علمی:

JR_JRA-6-2_003

تاریخ نمایه سازی: 9 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

طی یک بررسی باستان­شناختی در منطقه موسوم به سرشاخه­های حوزه فرهنگی هلیل­رود، در میان مواد فرهنگی پراکنده بر سطح محوطه­ای به نام کهیرو II تعداد زیادی سرباره های ذوب فلز و بوته های ریخته گری و بقایای فلزگری مشاهده شد. مطالعه بر روی سرباره های ذوب و وجود قطرات و گویچه های مسی در بافت میکروسکپی سرباره ها نشان از استحصال فرایند فلزگری مس در این برهه زمانی در این منطقه دارد. تعداد ۱۰ نمونه از مواد فرهنگی از منطقه کهیرو II انتخاب شدند و بر اساس آزمایشات مینرالوژی جهت شناسایی خصوصیات بافت سرباره و بوته، و فلئورسانس اشعه ایکس جهت شناسایی ترکیب شیمیایی بین مواد مکشوفه و مطالعات ریز ساختاری و میکروسکپی مورد بررسی قرار گرفتند. قطرات مس در زمینه کریستالین سیلیسی سرباره پراکنده شده و بعنوان یک فاکتور جهت تخمین درجه حرارت ذوب و ترکیب فلز مفید هستند. قطعات بوته های ذوب یافت شده در این محدوده نیز نشان از ریخته گری مس دارند. بوته های ذوب دارای بدنه سرامیکی بوده که عمدتا از کانیهای آذرین (کوارتز، فلدسپات، پلاژیوکلاز) بعنوان تمپر در بافت آن استفاده شده است. مجصولات ذوب و بقایای ذوب در ناحیه داخلی بوته تجمع داشته که شامل کانیهای اکسیدی مس همچون کوپریت (Cu۲S) و دلافوسیت (CuFeO۲) است. وجود کانیهای اکسیدی بعنوان بقایای ذوب در کف بوته حاکی از ذوب مس اکسیدی و کربناته در منطقه دارد چرا که بقایای تجمع یافته ترکیبات اکسیدی در کف بوته عمدتا بقایای فرایند ناقص استحصال و یا ریختهگری میباشند و باعث تشکیل مس کربناته یا اکسیدی در اخرین مرحله ریختهگری میشود. چنین بنظر میرسد که این بوتهها جهت فرایند تولید مات یا شمش مس مورد استفاده قرار گرفتهاند. منطقه کهیرو II بواسطه وجود بقایای استحصال مس از سنگ معدن کربناته میتواند بعنوان یکی از مناطق قدیمی و کلیدی در سرشاخههای هلیل رود معرفی گردد.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

سید محمد امین امامی

Art University of Isfahan

میثم شهسواری

Cultural Heritage Organization

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • J. D. Muhly, "Sources of tin and the beginnings of ...
  • [2] V. C. Pigott, The development of metal production on the ...
  • [3] V. C. Pigott, Sources of tin and the tin trade ...
  • [4] A. Hauptmann, F. Begemann, and S. Schmitt-Strecker, "Copper objects from ...
  • [5] T. A. Wertime, "Metallurgical expedition through the persian desert. A ...
  • [6] V. Pigott, "On the importance of Iran in the study ...
  • [7] N. L. Erb-Satullol, "Alloys from Anau: The Manipulation of Metallic ...
  • [8] T. A. Wertime, "The furnace versus the goat: the pyrotechnologic ...
  • [9] A. Hauptmann, "Die Entwicklung der Kupfermetallurgie vom 3 Jahrtausend bis ...
  • [10] L. Weeks, K. Alizadeh, L. Niakan, K. Alamdari, M. Zeidi, ...
  • [11] C. P. Thornton, T. Rehren, and V. C. Pigott, "The ...
  • [12] T. Rehren and E. Pernicka, "Coins, artefacts and isotopes—archaeometallurgy and ...
  • [13] C. P. Thornton, C. C. Lamberg-Karlovsky, M. Liezers, and S. ...
  • [14] L. Weeks, "Iran and the Bronze Age Metals Trade in ...
  • [15] P. Magee, C. Lamberg-Karlovsky, and P. Grave, Excavations at Tepe ...
  • [16] M. Emami and A. Parvaresh, "Mineralogish, Petrochemische Untersuchungen an Kupferschlacken ...
  • [17] M. Emami, "“Toroud”, the late motion for As-Sb bearing Cu ...
  • [18] V. Pigott and V. Pigott, The development of metal production ...
  • [19] M. Momenzadeh, "Metallic mineral resources of Iran, mined in ancient ...
  • [20] P. Moorey, "The archaeological evidence for metallurgy and related technologies ...
  • [21] A. Addis, I. Angelini, P. Nimis, and G. Artioli, "Late ...
  • [22] Z. Badrzadeh, T. J. Barrett, J. M. Peter, D. Gimeno, ...
  • [23] H. Lechtman and S. Klein, "The production of copper–arsenic alloys ...
  • [24] C. C. Lamberg-Karlovsky, "Trade mechanisms in Indus-Mesopotamian interrelations," Journal of ...
  • [25] ش. میثم and خ. سهراب, "بررسی باستانشناسی سرشاخه های هلیل ...
  • [26] ش. میثم and د. محمد, "گزارش مقدماتی بررسی باستان شناختی ...
  • [27] M. Radivojević, B. W. Roberts, E. Pernicka, Z. Stos-Gale, M. ...
  • [28] T. Rehren, L. Boscher, and E. Pernicka, "Large scale smelting ...
  • [29] N. Nezafati and M. Hessari, "Tappeh Shoghali; A significant early ...
  • [30] S. Liu, T. Rehren, E. Pernicka, and A. Hausleiter, "Copper ...
  • [31] A. Hauptmann, The archaeometallurgy of copper: evidence from Faynan, Jordan: ...
  • [32] M. Mödlinger, A. Cziegler, D. Macció, H. Schnideritsch, and B. ...
  • [33] L. Wang, F. Chen, Y. Wang, W. Qian, J. Mei, ...
  • [34] O. A. Yagel, E. Ben-Yosef, and a. P. T. Craddock, ...
  • [35] F. W. Rademakers and C. Farci, "Reconstructing bronze production technology ...
  • [36] F. W. Rademakers, N. Nikis, T. De Putter, and P. ...
  • [37] M. Emami, T. Kowald, and R. Trettin, "Preliminary archaeometallurgical studies ...
  • [38] D. Killick and T. Fenn, "Archaeometallurgy: the study of preindustrial ...
  • [39] Z. Hezarkhani and I. Keesmann, "Archäometallurgische Untersuchungen im Gebiet von ...
  • [40] M. Radivojević, J. Pendić, A. Srejić, M. Korać, C. Davey, ...
  • [41] R. Maddin, J. D. Muhly, and T. Stech, "Early metalworking ...
  • [42] R. Alipour and T. Rehren, "Persian Pulād Production: Chāhak Tradition," ...
  • [43] M. L. Wayman and M. J. M. Duke, Eds., The ...
  • [44] I. Keesmann, H. Bachmann, and A. Hauptmann, "Classification of iron-rich ...
  • [45] C. Lamberg-Karlovsky and P. L. Kohl, "The Early Bronze Age ...
  • [46] G. Long, Y. Peng, and D. Bradshaw, "A review of ...
  • اهمیت مطالعات مینرالوژیک بر روی سرباره های ذوب قدیمی در پاراژنز کانیهای فلزی [مقاله کنفرانسی]
  • [48] I. Keesmann, H. G. Niemeyer, and F. Golschani, "Schlackenfunde von ...
  • [49] N. Wechsler, M. Shustak, and E. Ben‐Yosef, "Diffraction stack imaging ...
  • [50] P. T. Craddock, "From hearth to furnace : evidences for ...
  • [51] P. T. Craddock, "Refractories with a purpose II: ceramics for ...
  • [52] N. Wood, C. Doherty, and S. Rastelli, "Some aspects of ...
  • مJ. D. Muhly, "Sources of tin and the beginnings of ...
  • [2] V. C. Pigott, The development of metal production on the ...
  • [3] V. C. Pigott, Sources of tin and the tin trade ...
  • [4] A. Hauptmann, F. Begemann, and S. Schmitt-Strecker, "Copper objects from ...
  • [5] T. A. Wertime, "Metallurgical expedition through the persian desert. A ...
  • [6] V. Pigott, "On the importance of Iran in the study ...
  • [7] N. L. Erb-Satullol, "Alloys from Anau: The Manipulation of Metallic ...
  • [8] T. A. Wertime, "The furnace versus the goat: the pyrotechnologic ...
  • [9] A. Hauptmann, "Die Entwicklung der Kupfermetallurgie vom 3 Jahrtausend bis ...
  • [10] L. Weeks, K. Alizadeh, L. Niakan, K. Alamdari, M. Zeidi, ...
  • [11] C. P. Thornton, T. Rehren, and V. C. Pigott, "The ...
  • [12] T. Rehren and E. Pernicka, "Coins, artefacts and isotopes—archaeometallurgy and ...
  • [13] C. P. Thornton, C. C. Lamberg-Karlovsky, M. Liezers, and S. ...
  • [14] L. Weeks, "Iran and the Bronze Age Metals Trade in ...
  • [15] P. Magee, C. Lamberg-Karlovsky, and P. Grave, Excavations at Tepe ...
  • [16] M. Emami and A. Parvaresh, "Mineralogish, Petrochemische Untersuchungen an Kupferschlacken ...
  • [17] M. Emami, "“Toroud”, the late motion for As-Sb bearing Cu ...
  • [18] V. Pigott and V. Pigott, The development of metal production ...
  • [19] M. Momenzadeh, "Metallic mineral resources of Iran, mined in ancient ...
  • [20] P. Moorey, "The archaeological evidence for metallurgy and related technologies ...
  • [21] A. Addis, I. Angelini, P. Nimis, and G. Artioli, "Late ...
  • [22] Z. Badrzadeh, T. J. Barrett, J. M. Peter, D. Gimeno, ...
  • [23] H. Lechtman and S. Klein, "The production of copper–arsenic alloys ...
  • [24] C. C. Lamberg-Karlovsky, "Trade mechanisms in Indus-Mesopotamian interrelations," Journal of ...
  • [25] ش. میثم and خ. سهراب, "بررسی باستانشناسی سرشاخه های هلیل ...
  • [26] ش. میثم and د. محمد, "گزارش مقدماتی بررسی باستان شناختی ...
  • [27] M. Radivojević, B. W. Roberts, E. Pernicka, Z. Stos-Gale, M. ...
  • [28] T. Rehren, L. Boscher, and E. Pernicka, "Large scale smelting ...
  • [29] N. Nezafati and M. Hessari, "Tappeh Shoghali; A significant early ...
  • [30] S. Liu, T. Rehren, E. Pernicka, and A. Hausleiter, "Copper ...
  • [31] A. Hauptmann, The archaeometallurgy of copper: evidence from Faynan, Jordan: ...
  • [32] M. Mödlinger, A. Cziegler, D. Macció, H. Schnideritsch, and B. ...
  • [33] L. Wang, F. Chen, Y. Wang, W. Qian, J. Mei, ...
  • [34] O. A. Yagel, E. Ben-Yosef, and a. P. T. Craddock, ...
  • [35] F. W. Rademakers and C. Farci, "Reconstructing bronze production technology ...
  • [36] F. W. Rademakers, N. Nikis, T. De Putter, and P. ...
  • [37] M. Emami, T. Kowald, and R. Trettin, "Preliminary archaeometallurgical studies ...
  • [38] D. Killick and T. Fenn, "Archaeometallurgy: the study of preindustrial ...
  • [39] Z. Hezarkhani and I. Keesmann, "Archäometallurgische Untersuchungen im Gebiet von ...
  • [40] M. Radivojević, J. Pendić, A. Srejić, M. Korać, C. Davey, ...
  • [41] R. Maddin, J. D. Muhly, and T. Stech, "Early metalworking ...
  • [42] R. Alipour and T. Rehren, "Persian Pulād Production: Chāhak Tradition," ...
  • [43] M. L. Wayman and M. J. M. Duke, Eds., The ...
  • [44] I. Keesmann, H. Bachmann, and A. Hauptmann, "Classification of iron-rich ...
  • [45] C. Lamberg-Karlovsky and P. L. Kohl, "The Early Bronze Age ...
  • [46] G. Long, Y. Peng, and D. Bradshaw, "A review of ...
  • اهمیت مطالعات مینرالوژیک بر روی سرباره های ذوب قدیمی در پاراژنز کانیهای فلزی [مقاله کنفرانسی]
  • [48] I. Keesmann, H. G. Niemeyer, and F. Golschani, "Schlackenfunde von ...
  • [49] N. Wechsler, M. Shustak, and E. Ben‐Yosef, "Diffraction stack imaging ...
  • [50] P. T. Craddock, "From hearth to furnace : evidences for ...
  • [51] P. T. Craddock, "Refractories with a purpose II: ceramics for ...
  • [52] N. Wood, C. Doherty, and S. Rastelli, "Some aspects of ...
    • نمایش کامل مراجع