تحلیل هیدرودینامیکی نهشتههای بستر رودخانهای محل احداث سد زیرزمینی بهمنظور استحصال آب (مطالعه موردی سد زیرزمینی مشنق)
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه محیط زیست و مهندسی آب، دوره: 7، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JEWE-7-1_011
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 316
نویسندگان
استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابعطبیعی آذربایجانشرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران
استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابعطبیعی آذربایجانشرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران
استادیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده
امروزه، استفاده از فناوری سدهای زیرزمینی از روشهای کارآمد در استحصال آب باران و مدیریت سیلاب بهمنظور رفع کمبود منابع آب در مناطق خشک و نیمهخشک است. سد زیرزمینی، جریان زیرسطحی آب را در مقطع عرضی رودخانه مسدود کرده آن را در زیر بستر رودخانه ذخیره میکند. احداث سد زیرزمینی ضمن کمک به محیطزیست، جبران آبهای سطحی و گسترش زمینهای زیر کشت را به دنبال دارد. حجم آب استحصالی از این سدها بستگی به خواص هیدرولیکی و هیدرودینامیکی رسوبات آبرفتی دارد. هدف از پژوهش حاضر تعیین هیدرودینامیکی نهشتههای بستر رودخانهای سد زیرزمینی مشنق در شمال دریاچه ارومیه بود. امکانسنجی و تعیین محل محور سد، با استفاده از سیستم ArcGIS صورت پذیرفت. سه گزینه تعیین و پس از ارزیابی ژئوفیزیکی محل بازه اصلی با ضخامت m ۱۴ آبرفت، نهایی شد. بررسیهای زمینشناسی مهندسی نشان داد دانهبندی رسوبات بستر، از نظر تقسیمبندی متحد با بیش از ۷۸% شن و ماسه در محدوده خاکهای شنی غیریکنواخت دانهبندی شده قرار داشتند. بر اساس روش استاندارد سازمان مصالح آمریکا در محدوده شن رسدار و شن سیلتدار بودند. آزمایش لوفران نشان داد رسوبات آبرفتی دارای نفوذپذیری cm/s ۰۰۱۲/۰ و تخلخل بالای ۳۵% بود. بر این اساس آب قابل استحصال در هر دوره آبگیری مخزن سد، m۳ ۱۶۳۸۰۰ خواهد بود. آب شرب و بهداشت منطقه صدها کیلومتر دورتر از طریق خط انتقال آب زرینهرود تامین میشود. احداث این سد با نگاه واقعبینانه به ارزش واقعی آب و نقش آن در جوامع بشری، اثرات محیطزیستی سازنده خواهد داشت که نیازمند بررسی مستقل است.کلیدواژه ها
ژئوالکتریک, ژئوتکنیک, سد زیرزمینی, ضخامت آبرفتاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.