مهدی بهرامی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
محمد علی اسعدی - دانشجوی دکتری، گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
صادق خلیلیان - دانشیار، گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

ارتقای بهرهوری آب در تولید مواد غذایی از مسائل اساسی در کشورهای مختلف جهان و به­ویژه کشورهای کمآب نظیر ایران است. در شرایط حاضر اندازهگیری و تحلیل شاخصهای بهرهوری نهاده کمیاب آب در بخش کشاورزی در ایران به علت محدودیت کمی و کیفی این ماده ارزشمند از جایگاه خاصی برخوردار است. هدف از پژوهش حاضر اندازه­گیری و مقایسه بهره­وری فیزیکی و اقتصادی مصرف آب آبیاری در دو سیستم آبیاری سنتی و مدرن برای محصولات عمده زراعی شامل گندم، جو، کلزا، یونجه و ذرت علوفه­ای در شهرستان شهریار میباشد. در این پژوهش، برای محاسبه بهره­وری آب کشاورزی از شاخص عملکرد به ازای واحد حجم آب (CPD) شاخص درآمد به ازای واحد حجم آب (BPD) و شاخص بازده خالص به ازای واحد حجم آب (NBPD) استفادهشد. بر اساس نتایج تحقیق، در هر دو سیستم آبیاری، اولویت کشت محصولات تا رتبه دوم بر اساس شاخص CPD به­ترتیب ذرت علوفه­ای و یونجه میباشد. همچنین بر اساس دو شاخص BPD و NBPD در سیستم آبیاری مدرن، اولویت کشت محصولات به ترتیب به محصولات کلزا و گندم و در سیستم آبیاری سنتی محصولات کلزا و یونجه میباشد.

آبیاری سنتی, آبیاری مدرن, بهرهوری اقتصادی, بهرهوری فیزیکی