تاثیرسازندهای زمینشناسی بر کیفیت شرب منابع آب زیرزمینی مجتمع روستایی آرندان، سنندج

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه محیط زیست و مهندسی آب، دوره: 6، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JEWE-6-2_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 345
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد حسین قبادی

استاد، گروه زمینشناسی مهندسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

آوا عثمان پور

دانشجوی دکتری، گروه زمینشناسی مهندسی (ژئوتکنیک)، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

علی اکبر عباسی

کارشناسیارشد، گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

با توجه به بحران آب و اهمیت دسترسی به آب با کیفیت مناسب و قابل شرب در کشور بهخصوص در چند دهه اخیر، بررسی کیفیت آب و شناسایی عوامل موثر در کاهش کیفیت جهت برنامه­ریزی بهینه امر مهمی به شمار می­رود. در بیش­تر مناطق روستایی ایران، آبخوان­ها­ مهم­ترین منابع تامین آب شرب محسوب می­شوند که کیفیت آب آن­ها تحت تاثیر عوامل طبیعی و انسانی قرار دارند. از جمله عوامل طبیعی سازندهای زمین­شناسی و از جمله عوامل انسانی آلاینده­های مرتبط با واحدهای صنعتی، فعالیت­های شهری، فعالیت­های کشاورزی هر منطقه می­باشند. در پژوهش حاضر سعی شده است بین زمین­شناسی و کیفیت منابع آب زیرزمینی بهمنظور ارزیابی کیفیت آب آشامیدنی رابطه برقرار شود. بهمنظور صحت­سنجی نتایج پژوهش، ابتدا با انجام مطالعات صحرایی، زمینشناسی، زمینریختشناسی منطقه و منابع آلاینده احتمالی موجود شناساییشد. سپس با آزمون­های آزمایشگاهی مشخصه­های شیمیایی آب مانند pH، TDS، سختی کل، میزان آنیون­ها، کاتیون­ها و کدورت، آب چاه اصلی مجتمع آرندان و سه منبع تامین آب ثانویه در منطقه (چاه روستای آرندان، چشمه صوفیان، چشمه نوره) تعیین شد. در مرحله بعد با استفاده از نرمافزار CHIMESTRY و EXCEL ردهبندی آب انجام و تیپ آب و نوع سنگ منشا مشخص شد. مطابق رده­بندی­ انجام شده تیپ آب­های زیرزمینی منطقه بی­کربنات کلسیک - منیزیک است که با سازندهای آهکی و رسوبات کربناته گسترش یافته در ارتفاعات ناحیه مرتبط می­باشد. نتایج نشان داد که از چهار نمونه مورد مطالعه آب چاه اصلی تامین آب مجتمع آبرسانی آرندان، چشمه صوفیان و نوره برای آشامیدن مناسب بودند؛ و آب چاه روستای آرندان علیرغم متاثر بودن از زمینشناسی منطقه به دلیل موقعیت نامناسب و واقعشدن درمجاورت چاههای فاضلاب روستایی و محتوی مقدار نیترات بیش از حد مجاز، برای شرب نامناسب تشخیص داده شد.

کلیدواژه ها

آب آشامیدنی, تیپ آب, جنس, واحدهای سنگی, کیفیت فیزیکی و شیمیایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.