ارزیابی تنوع ژنتیکی آویشنهای بومی ایران (.Thymus spp) با استفاده از نشانگرهای ملکولی ISSR

آویشن یکی از پرمصرفترین و ارزشمندترین گیاهان دارویی جهان است. در این پژوهش، تنوع ژنتیکی ۲۲ جمعیت از آویشن‏های بومی ایران از چهار گونه T. deanensis ,T. Pubescence ,Thymus kotschyanus و T. lancifolius به همراه یک جمعیت از گونه T. vulgaris با استفاده از ۱۲ آغازگر ISSR مورد بررسی قرار گرفت. از آغازگرهای به کار رفته، ۱۰ آغازگر باندهای قابل شناسایی با ۵۷ آلل تولید کردند. بیشترین مقدار PIC در آغازگر ۹p با مقدار ۹۲/۰ مشاهده شد. آغازگرهایی که دارای موتیفهای  AC و AG بودند، باندهای واضح تری نسبت به سایر آغازگرها تولید نمودند. تجزیه کلاستر بر اساس دادههای ISSR، جمعیتها را در دو گروه مستقل قرار داد. فاصله ژنتیکی جمعیتها از ۰۳۲/۰ تا ۴/۰ متفاوت بود. بررسی تنوع درون جمعیتها نشان داد که جمعیتهای داران اصفهان، بیشترین (۰.۴۳=I و۰.۲۹ =h) و جمعیت T. vulgaris اصفهان، کمترین تنوع درون جمعیتی (۱۶/۰=I و ۱۰۶/۰=h) را دارا هستند. تنوع درون جمعیتها ۷۷ درصد و تنوع بین جمعیتها ۲۳ درصد بود. در بین گونههای مورد بررسی نیز T. deanensisو T. lancifolius با ۲۵/۹۸ و ۴۴/۷۵ درصد بیشترین و گونه T. vulgaris با ۰۹/۳۵ درصد کمترین پلیمورفیسم را نشان دادند. تغییرات درون گونهها ۹۰ درصد و تغییرات بین گونه‏ها ۱۰ درصد از کل تنوع را تشکیل می دادند. بهطورکلی یافته های این پژوهش، تنوع ژنتیکی گسترده ای را در آویشن‏های ایرانی آشکار نمود که می‏توان از این پتانسیل در جهت بهنژادی این گیاه ارزشمند بهره برد.

کلیدواژه ها:

آویشن ، تنوع ژنتیکی ، ایران ، ISSR